گروه صنعت، معدن و تجارت بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ «مرتضی میری» رئیس کمیسیون فرش و صنایع دستی اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با بازارنیوز پیرامون میزان تولید این کالا در سال ۱۴۰۲ و همچنین تحقق شعار امسال در حوزه فرش اظهار کرد: تولید فرش دستباف ارتباط مستقیمی با صادرات آن دارد، زیرا بخش عمده‌ای تولیدات این کالا با هدف صادرات ساخته می‌شوند.

رییس کمیسیون فرش و صنایع دستی اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: با توجه به نکته مذکور، رشد تولید فرش دستباف نیازمند افزایش صادرات آن است؛ یکی از الزامات تحقق این مسئله، رفع موانع صادراتی این کالا است که متاسفانه در سالی که گذشت، برخی از این الزامات از سوی دولت رعایت نشد.

وی افزود: در سال ۱۴۰۲ بندی در قانون بودجه بود که می‌توانست کمک خوبی برای افزایش تولید و صادرات فرش دستباف باشد؛ متاسفانه با مقاومتی که بانک مرکزی نسبت به اجرای کاهش تعهد سپاری ارزی فرش و یا صنایع دستی به میزان مواد اولیه آن‌ها از خود نشان داد، عملاٌ بهره برداری از آن هم امکان پذیر نشد. بانک مرکزی زمانی نسبت به این موضوع اقناع شد که ۱۰ ماه و نیم از سال ۱۴۰۲ گذشته بود.

این عضو هیئت مدیریه اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف تاکید کرد: متاسفانه در سال ۱۴۰۲ امکان استفاده از ابزاری که می‌توانستیم از طریق آن‌ها تولید این کالا را در حد مطلوبی حفظ کنیم، مهیا نشد؛ لذا، تولید فرش دستباف اگر در امسال کاهش پیدا نکرده باشد، یقیناً درجا زده است.

فرش دستباف، دومین کالای تحریمی واشنگتن

میری همچنین درباره آخرین وضعیت صادرات فرش دستباف ایرانی به آمریکا هم گفت: این کشور از نظر تاریخی مهمترین بازار فرش دستباف ایرانی است. در زمان امضای برجام در کمتر از یک سال این کشور برای باری دیگر به زمره مشتریان اول این کالا پیوست.

رییس کمیسیون فرش و صنایع دستی اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: در طول سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی، صادرات فرش دستباف از سوی آمریکایی‌ها مورد تحریم قرار گرفت. در حال حاضر ۴۴ درصد مقصد فرش‌های دستباف جهان، ایالات متحده آمریکاست؛ لذا به دلیل تحریم‌های اقتصادی، فروش دستبافت ایرانی فقط امکان حضور ۵۶ درصد از بازار جهانی را دارد.

وی تصریح کرد: در سال ۹۷ و زمان ریاست جمهوری ترامپ، بعد از نفت این فرش دستباف ایرانی بود که هدف تحریم قرار گرفت. در حال حاضر با توجه به اشراف کارشناسان گمرک آمریکا نسبت به اصول فنی فرش دستباف ایرانی، امکان تغییر مدارک فرش این کالا و صادرات آن از مبدا کشوری ثالث به آمریکا وجود ندارد.

 صادرات فرش دستباف ایرانی آب رفت

میری ادامه پیرامون آخرین آمار‌های مرتبط با ارزش صادرات فرش دستباف در بازار جهانی هم گفت: بعد از خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌های اقتصادی، صادرات فرش دستباف ایرانی کاهش قابل توجهی را تجربه کرد به گونه‌ای که میزان صادرات آن در سال ۹۶ عددی بالغ بر ۴۲۶ میلیون دلار بود، اما با وقوع این مسئله و اجرای برخی سیاست‌های اقتصادی غلط، در طول سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۰ به زیر ۱۰۰ میلیون دلار رسید.

عضو هیئت مدیریه اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف اضافه کرد: در سال ۱۴۰۱ صادرات این کالا به عدد ۵۲ میلیون دلار رسید و با توجه به شرایط موجود و در بهترین حالت صادرات آن بیش از ۴۰ میلیون دلار نخواهد بود.

وی همچنین درباره ادعای برخی از مسئولان سابق وزارت صمت مبنی بر بیش اظهاری صادرات ۲ میلیاردی فرش دستباف در ابتدای دهه ۷۰ هم گفت: این مسئله درست نیست و دلیل هم برای بیش اظهاری آمار صادرات آن وجود ندارد. اگرچه نقد‌های زیادی نسبت به نوع آمار‌دهی سازمان گمرک وجود دارد، اما صادرات ۲ میلیارد دلاری صادرات فرش دستباف خود گواهی برای تصدیق این امر است.

این فعال اقتصادی توضیح داد: در سال‌های ۷۳ و ۷۴ صادرات فرش دستباف ایران به عدد ۲ میلیارد دلار رسید و سپس در سال‌های بعد این عدد ۱ میلیارد و ۷۰۰ الی ۸۰۰ میلیون دلار تقلیل پیدا کرد. متاسفانه میزان صادرات این کالا در دهه ۹۰ به محدوده ۹۰۰ میلیون دلار رسید و حالا هم به زیر ۱۰۰ میلیون دلار آمده است.

مکاتبه بخش خصوصی با دولت برای تشکیل سازمان ملی فرش و صنایع دستی

میری همچنین در جواب به سوالی پیرامون ادغام مرکز ملی فرش با دفتر صنایع خلاق وزارت صمت پاسخ داد: انجمن و فعالان حوزه فرش با این تصمیم به شدت مخالف بودند؛ این مخالفت دو علت داشت که یکی از آن‌ها به مصوبه شورایعالی اداری در سال ۱۳۸۲ باز می‌گردد.

عضو هیئت مدیریه اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف توضیح داد: براساس آن مصوبه مرکز ملی فرش به منظور تجمیع وظایف و ماموریت‌های دولت به مرکزیت وزارت بازرگانی تشکیل شد. در آن بازه زمانی جایگاه حقوقی این مرکز در حد معاونت وزیر بود.

وی ادامه داد: از ابتدای دولت سیزدهم وزارت صمت بدون در نظر گرفتن نظرات بخش خصوصی به دنبال احیای ساختار خود برآمد. در آن مقطع زمانی، فاطمی امین وزیر وقت صمت با ضرغامی وزیر میراث فرهنگی به توافق رسیده بودند که مرکز ملی فرش را از وزارت صمت جدا و آن را به وزارت میراث فرهنگی الحق کنند.

میری افزود: فعالان اقتصادی حوزه فرش دستباف به این برنامه مخالفت کرد، اما، چون در ساختار جدید جایگاهی برای این مرکز دیده نشده بود، وضعیت آن در حالت تعلیق درآمد. وزیر سابق صمت با مطرح کردن مواردی مانند مشغله زیاد، اختیارات خود در بخش فرش را به معاونت صنایع عمومی این وزارتخانه واگذار کرد.

رییس کمیسیون فرش و صنایع دستی اتاق بازرگانی ایران تاکید کرد: با این اقدام فاطمی امین، مرکز ملی فرش که روزی در جایگاه معاونت وزیر قرار داشت عملاً به یکی از معاونت‌های زیر مجموعه وزیر صمت تبعید شد. اکنون با رسمیت بخشیدن این موضوع از طریق ادغام مرکز ملی فرش با دفتر تخصصی صنایع خلاق، جایگاه فرش دستباف عملاً سقوط کرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در حال حاضر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف برای مشکلات تولید و صادرات پیشنهادی دارد مبنی بر اینکه نهادی تحت عنوان سازمان ملی فرش و صنایع دستی زیر مجموعه نهاد ریاست جمهوی تشکیل شود. این موضوع دو سال پیش به صورت مکتوب برای معاون اول رئیس جمهور ارسال شده، اما با این حال هنوز مسکوت مانده است

پایان پیام//