تاثیر کووید-۱۹ بر تجارت بینالملل سبب شده الگوی ناپایداری که در ۱۰سال اخیر به وجود آمده، تقویت شود. چرا که در این دوره ۱۰ساله، اقتصاد جهانی کمتر تحتتاثیر تجارت بوده که با شاخصهایی چون تجارت کالا و خدماتسنجیده میشود. نسبت تجارت به تولید جهانی در سال ۲۰۰۸ به اوج خود یعنی ۳۰ درصد رسید. فارغ از فراز و نشیبهایی که تجارت جهانی در روندهای خود داشته، نسبت تجارت جهانی به تولید جهانی با روندی نزولی همراه بوده و این نسبت در سال ۲۰۲۰ به میزان ۲۵ درصد رسیده است. برای سال ۲۰۲۱ نیز که همچنان در معرض کووید-۱۹ است، انتظار میرود که این نسبت، بزرگتر نیز بشود.
اثرات ویروس سال ۲۰۲۰ بر تجارت بینالملل، سریع و پرقدرت بود. نخستین نشانهها از کاهش تجارت در اولین ماه سال ۲۰۲۰ (ژانویه)، رخ داد و بیشتر اقتصادهای بزرگ جهان، روندی منفی در تجارت خود ثبت کردند. اما آنچه رمق تجارت را در این سال کشید در سهماهه دوم سال ۲۰۲۰ حادث شد، زمانی که تجارت جهانی کالا سقوطی ۲۰ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۱۹ داشت. منفی بودن روندهای تجاری گرچه تا پایان سال ۲۰۲۰ ادامه داشت اما دوران تلخ خود را سپری کرده بود و از سهماهه سوم نشانههایی از بهبود در آن دیده میشد. گرچه این آسیبی بود که کل اقتصاد جهان را تحتتاثیر قرار داده بود اما کشورهایی که اقتصاد توسعهیافتهتری دارند بهویژه کشورهای صادرات محور، آسیب بیشتری دیدند. اقتصادهای در حال توسعه در این میان آسیب کمتری را تجربه کردند و تجارت آنان در سهماهه دوم سال ۲۰۲۰ قریب به ۱۷درصد و در سهماه سوم بالغ بر ۵درصد کاهش داشت که در نتیجه تاب آوری تجارت در منطقه شرق آسیاست. درحالیکه بسیاری از مناطق در حال توسعه در جهان نتوانستند ضربههای کووید را مهار کنند اما در سهماهه سوم سال ۲۰۲۰، کشورهای شرق آسیا موفق شدند صادرات خود را دوباره احیا و روندی مثبت را ثبت کنند.
با نظر به میزان صادرات و واردات کشورهای جهان درمییابیم که تجارت جهانی در سال ۲۰۲۰ از الگویی همگون پیروی نمیکند. برای مثال درحالیکه تجارت جهانی در کشور آفریقای جنوبی به شدت کاهش یافته اما برخی کشورهای آفریقا خصوصا کشورهای غربی این قاره، رشد را در این ایام تجربه کردهاند. ماه مه و آوریل نیز برای کشورهای با اقتصاد پیشرفته، ایامی تلخ به حساب میآید، این در حالی است که صادرات در سهماه دوم ۲۰۲۰ در چین به ثبات رسید و در سهماه سوم، این کشور خیز صادراتی خود را پرشتابتر و رشدی ۱۰درصدی را برای خود ثبت کرد.