گروه تحلیل بازارهای بازارنیوز-محمدرضا زارع؛ بررسی تحولات بازارهای مالی به دلیل نقش و اهمیت آن در تصمیم­گیری فعالان اقتصادی (خرد و کلان) و همچنین اثرگذاری بر سیاست­های اتخاذی از سوی دولت همواره مورد توجه بوده است. بر همین اساس پایگاه خبری بازار نیوز، به صورت هفتگی و برای هفته دوم مهر ماه 1402 به رصد و تحلیل بازارهای مالی در چهار بخش مختلف (ارز، بورس، طلا، رمز ارز) می­پردازد.

الف) بازده بازارها

بر اساس آنچه که در نمودار 1 آمده است، بازار ارز و سکه در هفته منتهی به 13 مهر ماه 1402 به ترتیب با بازده مثبت 0.4 و 0.18 درصدی همراه بوده است. بورس اوراق بهادار نیز با روند رو به نزول خود، در هفته گذشته بازده منفی 1.3 درصدی را به ثبت رساند که همسو روند آن از ابتدای سال بوده است.

ارز دیجیتال تتر (ریالی) عملکرد مثبت 0.75 درصدی را به ثبت رساند که روندی همسو با دلار نقدی تهران بوده است که همین موضوع منجر به افزایش شکاف قیمت بین دلار نقدی تهران و تتر (ریالی) بوده است. جزء بورس اوراق بهادار، سایر دارایی­های مالی در هفته گذشته، رفتاری غیرهمسو با روند خود از ابتدای سال تاکنون داشته است.

نمودار 1. بازده هفتگی و سالانه بازارهای مالی به هفته منتهی به 13 مهر ماه 1402 (درصد)

ب) عملکرد بازارها

بعد از مرور کلی رفتار بازارهای مالی چهارگانه در هفته گذشته در ادامه و در بخش­های جداگانه رفتار هر یک از ابزارهای مالی را بررسی می­نماییم.

1. بازار ارز (دلار)

هر دلار آمریکا در تاریخ 13 مهرماه به ارزش 49 هزار و 650 تومان در بازار غیر رسمی مبادله شد که نسبت به هفته گذشته بازده مثبت 0.4 درصدی را به ثبت رسانده است که نشان از نوسان پایین و وضعیت باثبات در هفته گذشته باست. در واقع وضعیت باثبات ارز ناشی از تحرکات سیاسی ماه های اخیر و همچنین آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده در کره جنوبی بود. با این حال برخی اخبار و رویدادها نیز در صدد تضعیف ثبات ایجاد شده بودند از جمله این خبرها می توان به تحریم های جدید سوئیس و آمریکا اشاره نمود.

نمودار 3. نمودار مقایسه هفته قبل و دو هفته قبل نرخ دلار بازار غیررسمی    نمودار 2. قیمت پایان هفتگی نرخ ارز (دلار) به همراه تغییرات 6 ماه گذشته     

2. بازار طلا (سکه تمام امامی طرح جدید)

بازار طلا (سکه تمام امامی طرح جدید) در هفته منتهی به 13 مهر ماه 1402 بازدهی مثبت 0.18 درصدی به ثبت رسانده و به کانال 27 میلیون و 350  تومان صعود کرده است البته نسبت به قیمت 33 میلیون و 900 هزار تومان 14 اردیبهشت ماه 1402 به عنوان قله قیمتی سکه در سال جاری فاصله 6 میلیون و 550 هزار تومانی دارد.

بازار طلا و به طور مشخص سکه تمام تحت تأثیر تحولات بازار ارز و قیمت جهانی اونس است که آن نیز متأثر از تحولات سیاست پولی آمریکا است. روند افزایشی سکه تمام در این هفته غیرهمسو با عملکرد منفی اونس جهانی (2.7 درصد) و همسو با عملکرد مثبت دلار (مثبت 0.4 درصد) بوده است.

افزایش کمتر سکه نسبت به دلار نقدی تهران، منجر به افزایش حباب سکه به میزان حدود 550 هزار تومانی شده است. حباب کنونی هر قطعه سکه طرح جدید 6 میلیون و 185 هزار تومان شده است که این موضوع می تواند به معنای افزایش سطح انتظارات تورمی در کوتاه مدت فعالان بازار سکه و طلا است. با این حال انتظار اثرگذاری این انتظارات بر بخش حقیقی اقتصاد نیازمند گذر زمان و شکل گیری برآیند تاثیر سایر بازارها است.

نمودار 5. نمودار مقایسه هفته قبل و دو هفته قبل نرخ سکه امامی               نمودار 4. قیمت پایان هفتگی سکه امامی به همراه تغییرات 6 ماه گذشته        

3. بازار سرمایه (بورس اوراق بهادار تهران)

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران همانند هفته گذشته با عملکرد منفی روبه رو شده است به گونه­ای که در هفته منتهی به 13 مهر ماه 1402، بازده منفی 1.34 درصدی را به ثبت رسانده است و به عدد 2 میلیون و 69 هزار واحد رسیده است.

روند کاهش شاخص بورس اوراق بهادار تهران از تاریخ 14 اردیبهشت ماه در پی اختلافات بین دولت و مجلس در خصوص نرخ خوراک پتروشیمی، اعمال نرخ تسعیر تبدیل دارایی‌های شرکت­های پتروشیمی، قیمت خودروهای مونتاژی، روند نوسانی نرخ ارز و کاهش انتظارات تورمی در نتیجه بهبود متغیرهای کلان اقتصادی شروع و همچنان ادامه دارد. علاوه بر این، وضعیت خروج پول حقیقی از این بازار نگرانی­‌هایی از خروج نقدینگی از این بازارها و احتمال ایجاد التهاب در میان سایر بازارهای مالی را بیشتر کرده است.

نمودار 7. نمودار مقایسه هفته قبل و دو هفته قبل شاخص کل بورس تهران     نمودار 6. شاخص پایان هفتگی بورس تهران به همراه تغییرات 6 ماه گذشته    

4. رمز ارز (تتر ریالی)

متقاضیان رمز ارز در ایران، از تتر (ریالی) به عنوان ابزار سرمایه­‌گذاری و یا ابزار پرداخت ناقص استفاده می­کنند. بنابراین با توجه به ویژگی­های آن، به عنوان جایگزین ارزهای جهان روا (دلار، یورو و ...) مورد استفاده قرار می‌­گیرد. در هفته منتهی به 13 مهر 1402، تتر (ریالی) میزان شکاف خود را با دلار بیشتر کرد و با بازدهی مثبت 0.75 درصد به مبلغ 50 هزار و 285 تومان رسید.

با وجود اختلاف قیمت ریالی تتر و نرخ ارز بازار غیر رسمی، روند این دو همسو بوده و با افزایش همراه شده است. با این حال همچنان ریسک سرمایه­گذاری در بازار رمز ارز با وجود رویکرد سکوت و انتظار بانک مرکزی بالاست. در گستره جهانی در هفته­ گذشته خبرهایی در خصوص تعدیل مواضع ضد رمز ارزی کشور چین توسط شرکت تحلیلی چین آنالیز گزارش شده است.

نمودار 9. نمودار مقایسه هفته قبل و دو هفته قبل رمز ارز تتر ریالی              نمودار 8. قیمت پایان هفتگی رمز ارز تتر ریالی به همراه تغییرات 6 ماه گذشته     

ج) چشم‌­انداز آتی بازارها

در هفته­ گذشته بازارهای مالی بیشتر تحت تأثیر مصوبات مجلس در چارچوب برنامه هفتم توسعه و همچنین انتشار آمار تجارت خارجی شش ماهه ابتدای کشور و تداوم نگرانی در خصوص کسری تجاری کشور بود. با این حال برخی رویدادها و ابهامات سیاست­گذاری وجود دارد که انتظار می­رود در هفته‌­های آتی بازارها را تحت تأثیر قرار دهد. از جمله مهم­ترین این تحولات و اقدامات می­توان به:

1) ابهام و گمانه‌­زنی در خصوص پذیرش FATF توسط ایران؛

2) ابهام و گمانه‌­زنی در خصوص برقراری روابطه سیاسی بین ایران و مصر؛

3) ابهام و گمانه­‌زنی در خصوص تحولات منطقه­ای (اسرائیل، سوریه و ...)؛

4) آغاز فرآیند واگذاری خودروهای وارداتی به متقاضیان از طریق سامانه یکپارچه عرضه خودرو؛

5) اختلاف تیم اقتصادی دولت در خصوص تداوم یا توقف عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا؛ اشاره نمود.

پایان پیام//