آمارهای ماه ژانویه نشان می دهند کشورهای عضو اوپک به کاهش تولید نفت پایبند بودهاند، اما آیا نفت شل میتواند اثر کاهش تولید را خنثی کند؟
به گزارش خبرنگار بازار نیوز، در ماه نوامبر اوپک اعلام کرد که میخواهد 1.2 میلیون بشکه از تواید نفت خود را از ابتدای ماه ژانویه کاهش دهد. اوپک همچنین اعلام کرد تعدادی از اعضای غیر اوپکی همچون روسیه نیز از کاهش تولید نفت حمایت خواهند کرد بنابراین کاهش نفت به 1.8 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
تحلیلگران دو عامل را ذکر کردهاند که میتواند کاهش نفت اوپک را بیاثر کند. در ابتدا امکان دارد برخی اعضای اوپک تقلب کنند. از نظر تاریخی بارها این اتفاق افتاده است. برخی از اعضا ممکن است بیش از سهمیه خود اقدام به تولید نفت کنند اما اوپک قصد دارد بر ذخیره نفتی کشورها نظارت کند. این ذخایر در پاسخ به بیانیه اوپک شروع به کاهش کرده است.
تحقیقات اخیر رویترز نشان میدهد میزان تمکین کشورهای عضو اوپک 82 درصد بوده است. مطالعات تانکر ترکر میگوید محمولههای نفت خام در ماه ژانویه 900,000 بشکه در روز کاهش داشته است. بنابراین شاخصهای اخیر نشان میدهد برخی از کشورهای تقلب کردهاند اما بخش عظیمی از کاهش تولید نفت اتفاق افتاده است.
اما عامل دوم خارج از کنترل اوپک است و آن هم افزایش تولید نفت شل میباشد که با افزایش قیمت ممکن است دوباره راه بیافتد. این نگرانی به نظر بسیار منطقی میرسد.
بر اساس نمودار تولید نفت شل، تولیدکنندگان آمریکایی هر ساله 1 میلیون بشکه در روز به تولید نفت خود اضافه کردهاند. با این نرخ رشد تولید امکان دارد کاهش تولید نفت خام طی چند سال آینده جبران شود. اما مقایسه نمودار تعداد سکوهای نفتی آمریکا و تولید نفت خام میگوید، تغییر موضع سریع شرکتهای نفتی آمریکا و افزایش تولید نامحتمل است.
بین سالهای 2000 تا 2008، تعداد سکوهای نفتی آمریکا از حدود 200 به 400 رسید. اما تولید نفت به سختی تغییر کرد. بعد از سال 2008 با افزایش قیمت نفت تعداد سکوهای نفتی امریکا با سرعت بسیار زیادی افزایش یافت اما هنگامی که قیمت نفت به محدوده 100 دلار رسید رشد شدید سکوهای نفتی نیز متوقف شد. در این زمان تولید سرانجام عکس العمل نشان داد و افزایش یافت اما فاصله زمانی یک سالهای بین افزایش سکوهای نفتی و افزایش تولید وجود داشت.
به هر حال اگر در نمودار بالا شما به 6 ماه قبل نگاه کنید متوجه خواهید شد طی شش ماه گذشته سکوهای نفتی افزایش داشته است. در همان زمان تولید نفت که از میانه 2015 شروع به کاهش کرده بود، از ماه اوکتبر با افزایش رو به رو شده است.
این افزایش سریع تولید احتمالا به دلیل چاههای ناتمامی است که به نسبت چاههای تازه کشف شده زمان کمتری به بهرهبرداری نیاز دارند. دادههای موسسات اطلاعاتی انرژی نشان می دهد در سال گذشته در مناطق باکن، ایگل فورد، نیوبارا، پرمیان باستین کامل کردن چاههای نیمه تمام افزایش یافته است وآنها در تعداد 4509 چاه ثابت ماندهاند. این افزاش تعداد چاههای به اتمام رسیده میتواند توضیحدهنده افزایش تولید و اینکه چرا به نسبت سال 2009 که تعداد چاههای افزایش یافت ولی تغییر آنی بر تولید نفت مشاهده نکریم باشد.
با توجه به این دادهها، نفت شل با چه سرعتی میتواند کاهش 1.8 میلیونی نفت اوپک را جبران کند؟ اگر افزایش تولید همچون ابتدای اکتبر باشد آنگاه یک سال طول خواهد کشید که به افزایش 1.5 میلیون بشکه در روز برسد. البته باید تا پایان ماه فوریه منتظر بمانیم تا متوجه شویم که آیا این افزایش تولید به دلیل نفت 50 دلاری است یا اینکه پایدار است.
به نظر من، چاههای نیمه تمامی که در ماههای اخیر به اتمام رسیدند، چاههایی بودند که نرخ تولید بالایی داشتند تا تولید نفت در آنجا صرفه اقتصادی داشته باشد. پس بنابراین چاههایی که بتوانند تولید بالا را به شرکتهای نفتی بدهند در ابتدا به اتمام میرسند، ولی به نظر نمیرسد این روند بتواند برای مدت طولانی ادامه پیدا کند.
به هر حال اگر تولیدکنندههای آمریکا روزانه 500 هزار بشکه دیگر به تولید نفت خود اضافه کنند آنگاه اوپک تصمیم سختی خواهد داشت که آیا بار دیگر تولید خود را کاهش دهد یا نه.