گروه نفت و انرژی بازار نیوز: موضوع عرضه نفت در بورس به دولت دهم باز‌می‌گردد؛ در آن روزها محموله‌هایی عرضه شد که با بی‌میلی خریداران، شرکت ملی نفت به یکی از شرکت‌های زیرمجموعه خود دستور داد تا همه محموله‌های عرضه شده را خریداری کند تا از شکست این ایده جلوگیری کند.

گرچه بهره‌گیری از این راهکار مورد توجه سیاست‌گذاران و برنامه‌های بالادستی کشور بوده است، اما عدم تعریف ساز و کاری مناسب و بی‌تفاوتی وزارت نفت طی یک دهه اخیر، موجب شد تا هیچ کس بورس نفت را جدی نگیرد. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور از وزارت نفت خواست تا با عرضه نفت در بورس، بخش خصوصی را برای تأمین درآمدهای نفتی به بازی بگیرد که وزارت نفت با اکراه به این خواسته تن داد.

2میلیون بشکه نفت در دو نوبت عرضه شد که خریداران معاملات را نهایی کردند، اما با کاهش قیمت نفت و سخت‌تر شدن شرایط واریز پول نفت، امتیازات دیگری برای «نفت بورسی» در نظر گرفته شد تا سومین عرضه نیز با موفقیت همراه شود. یکی از این امتیازات افزایش زمان تسویه پول نفت به 90 روز بود.

با این وجود، عرضه سوم با اما و اگرهایی مواجه شد و برخی منابع آگاه از بی‌رغبتی وزارت نفت برای اجرای این مهم خبر دادند. وزارت نفت برای تسویه ریالی محموله‌ها تأکید بسیاری داشت که میزان درآمدهای آن را حداقل دو برابر افزایش می‌داد، اما با این وجود، کارشکنی‌های فراوانی در عرضه سوم دیده شد.

نصرالله پژمان‌فر، عضو کمیسیون تلفیق هم دو روز پیش خبری را رسانه‌ای کرد که نشان داد اتفاقی که در دولت گذشته رخ داده، در این دولت نیز به وقوع پیوسته است. وی درباره جزئیات اظهارات بیژن زنگنه وزیر نفت در جلسه شنبه هفته قبل (۲۲ دی) کمیسیون تلفیق مجلس گفت: وزیر نفت در این جلسه عنوان کرد که در عرضه‌های قبلی نفت در بورس انرژی، خودمان به خریداران اعلام کردیم که از بورس انرژی نفت خام را خریداری کنند، اما از این به بعد می‌گوییم از این بازار خریداری نکنند ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تا ‌‌‌‌مشخص شود ‌بورس تا چه حد توانایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ جذب مشتری برای محموله‌های نفت را دارد.


*وزارت نفت مخالف یا موافق؟
چندی پیش در گزارشی به این مسئله اشاره شد که نحوه تسویه نفت معامله شده در بورس، دولت و وزارت نفت را پولدارتر خواهد کرد، به همین دلیل بود که وزارت نفت تلاش فراوانی کرد تا تسویه پول را تماماً ریالی کند، اما در مرحله اول، سران قوا با آن مخالفت کرده و تنها 20 درصد آن را ریالی تصویب کردند.

تلاش وزارت نفت برای تسویه کاملاً ریالی پول نفت، بهترین خبری بود که می‌توانست این نهاد را خوشحال کند، اما همزمان نگرانی‌های این وزارتخانه را برای افزایش بازیگران معاملات افزایش داد. چه خوب و چه بد، وزارت نفت به هیچ عنوان علاقه‌ای ندارد نفت را کسی جز خودش به فروش برساند و از این بابت، حتی اگر سود بهتری را نیز کسب کند، حاضر نیست موقعیت خود را در معرض خطر قرار دهد.

در همان دو عرضه نفت، برخی گمانه‌زنی‌ها از آن حکایت داشت که شرکت‌های خریدار نفت شرکت‌های وابسته به صندوق بازنشستگی صنعت نفت هستند و در واقع وزارت نفت برای آنکه شکست عرضه نفت در بورس تبدیل به یک شکست برای دولت نشود، چنین راهکاری را در پیش گرفته است. این گمانه‌زنی‌ها هرچند رسانه‌ای نشد، اما سخنان زنگنه در جلسه کمیسیون نشان داد خریدار واقعی در بورس وجود ندارد و خود این وزارتخانه، هم در نقش شکارچی ظاهر شده و هم وظیفه شکاربانی را بر عهده گرفته است.

میز نفت