گروه بورس،بانک و بیمه بازارنیوز: شفافیت نظام بانکی از ملزومات برنامه ریزی دقیق مالی و رشد اقتصادی کشورهاست. بر این اساس، هیئت حسابداری بین المللی «IASB» در جهت یک‌پارچه سازی گزارشات مالی، مجموعه‌ای از استاندارد‌های موسوم به «IFRS» را جهت اجرای بانک‌ها تدوین و منتشر کرده است.

بانک مرکزی ایران هم سال‌ها پیش در همین راستا، بانک‌های ایرانی را ملزم به انتشار صورت‌های مالی خود، مطابق با استاندارد‌های گزارشگری مالی کرد. در این مدت، برخی از بانک‌ها با تبعیت از بخش‌نامه‌های الزامی بانک مرکزی و مطابق مقررات، صورت‌های مالی خود را به طور منظم منتشر کرده‌اند.

 

اختلال بین المللی در پی عدم ارائه گزارش بانک‌ها

یکی از دلایل اصرار بانک مرکزی به انتشار منظم صورت‌های مالی بانک‌ها -آن‌هم به شیوه‌ای که مطابق استاندارد‌های جهانی باشد- اختلالات عمده در تبادلات بین الملی بانکی ایران است. بانک‌های ایرانی در طول این سال‌ها یا اطلاعات شاخص‌های مالی خود را علنا منتشر نکرده بودند و یا اگر هم گزارشی انتشار یافته، چندان شفاف و دقیق نبوده است. این، یعنی عدم شفافیت فعالیت‌های مالی بانک‌های ایرانی در ارائه شاخص‌های بانکی، یکی از دلایل عمده خودداری بانک‌های بین المللی از همکاری با بانک‌های ایرانی است.

سرمایه‌گذاری بانک‌های خارجی در ایران مستلزم اطلاع دقیق از وضعیت سود و زیان بانک‌هاست که آن‌هم جز با ارائه دقیق و منظم صورت‌های مالی یکپارچه با نظام بانکی بین المللی ممکن نیست. تا زمانی که یک بانک در ایران، مطابق با نُرم جهانی، صورت‌های مالی خود را منتشر نکند، مانعی بزرگ بر سر تبادلات باین المللی این بانک وجود خواهد داشت.

ریسک بالای سرمایه گذاری داخلی در بانک‌ها
وضعیت در مورد سرمایه گذار داخلی هم به همین شکل است. ارائه اطلاعات شاخص‌های مالی سود و زیان بانک، به سرمایه گذار ایرانی در جهت سنجش ریسک سرمایه گذاری کمک خواهد کرد. انتخاب بانک مناسب جهت سرمایه گذاری و ایجاد رقابت بین بانک‌ها در جهت جذب سرمایه بیشتر هم بدون انتشار دقیق صورت‌های مالی -بطور منظم- ممکن نیست.

شکاف اطلاعاتی میان سرمایه‌گذار و بانک تنها با شفاف‌سازی فعالیت‌های بانک ممکن خواهد شد. اصلی‌ترین رکن شفافیت اطلاعاتی بانک‌ها هم گزارش در مورد ترازنامه‌ها و اطلاعات مربوط به نحوه درامد زایی و اندازه سود و زیان بانکهاست.

انتشار گزارشات مالی، لازمه نیل به سمت بانکداری بدون ربا
اجرای قوانین مربوط به بانکداری بدون ربا هم تنها از راه انتشار دقیق صورت‌های مالی بر اساس فرم بین المللی گزارشگری مالی ممکن است. اطلاع دقیق دولت از منابع درامدی بانک‌ها امکان نظارت بر اجرای قوانین را تسهیل خواهد کرد.

بحران نظام بانکی، بحران کل اقتصاد است
از طرف دیگر، نظام بانکی ارتباط تنگاتنگی با شرایط کلی اقتصادی کشور دارد. هرگونه اخلال و بحران در نظام بانکی به سرعت به کلیت اقتصاد سرایت کرده و در وضعیت اقتصادی کشور بحران آفرین خواهد بود. بانک مرکزی برای نظارت دقیق بر بانک‌ها و در نتیجه اتخاذ سیاست‌های مناسب که بحران‌های مالی بانک‌ها را کنترل کرده و از گسترش بحران به جامعه جلوگیری کند، نیازمند اطلاع دقیق این بانک از صورت‌های مالی بانک‌های کشور است.

تصمیم گیری برای ادغام چند بانک کشور در یک بانک و یا اقدام جهت خصوصی سازی بانک‌ها و اتخاذ بجای سیاست‌های پولی و مالی توسط بانک مرکزی، همه و همه تنها از راه اطلاع از گزارشات مالی بانک‌ها ممکن شد. بر همین اساس، ضرورت انتشار صورت‌های مالی کمک شایانی به مدیریت اقتصادی کشور، و جلویگری از بسط بحران‌های اقتصادی خواهد کرد.