گروه اقتصاد کلان بازارنیوز- سید مهدی میرحسینی؛ در روزهای پایانی سال 2023 بود که شی جین پینگ، رئیس جمهور چین خبر از توسعه یوان دیجیتال در سطح وسیع در بازارهای ارزی جهان در سال میلادی پیش­رو، داد. این خبر بازتاب وسیعی در خبرگزاری های جهانی بویژه کانال های خبری ایالات متحده داشت. تحلیل گران و صاحبنظران آمریکایی بر این باورند که چنین خبری در آستانه سال نوی میلادی، اعلام جنگی تمام عیار از سوی چین به مقامات ایالات متحده است.

مبتنی بر همین مسئله و با انتشار رسمی این خبر، کرک اندرسون، تحلیلگر ارشد اقتصاد سیاسی و متخصص بازارهای ارزی بین ­المللی، در مقاله ای تحت عنوان " آیا ارز دیجیتال چین می تواند دلار آمریکا را تهدید کند؟"  که در تاریخ 30 دسامبر 2023 در نشریه واشنگتن تایمز به چاپ رسید، ابعاد مختلف توسعه یوان دیجیتال و خطرآفرینی احتمالی این ارز برای دلار مرجع ایالات متحده را بررسی می­ کند.

رئیس جمهور چین: آمریکا از موقعیت ساختگی و مصنوعی دلار، سوء استفاده می­کند

داستان تسلط بیش از 70 ساله دلار آمریکا بر بسترهای ارزی و تجاری بین المللی، بر نقش مهم و تاثیرگذار این ارز در بازارهای جهانی تأکید دارد؛ به طوری که شاید جالب باشد بدانید سهم دلار در تسویه حساب­های  تجارت جهانی، بدهی بین المللی و استقراض غیربانکی فرامرزی از سهم اقتصاد ایالات متحده در تجارت، صدور اوراق قرضه بین المللی و استقراض و وام فرامرزی، بیشتر است و همزمان با کاهش سهم ایالات متحده از تولید ناخالص داخلی جهانی، تسلط این ارز بر تجارت بین الملل بیشتر شده است.

حال از نظر شما این فرآیند چه معنایی دارد؟

آیا مولفه های مشکوک و مبهمی در این میان وجود دارد؟

بلی. این معادله مشکوک است.

اینکه هژمونی دلار چگونه از فروپاشی برتون وودز جان سالم به در برد و امروزه که شاهد افول آمریکا در عرصه تجاری و پیشی گرفتن کشورهایی نظیر چین و هند هستیم، پس چرا سهم دلار در ارزشمندی ارزهای خارجی و تمایل کشورها به استقراض غیربانکی دلاری همچنان رو به افزایش است؟

پاسخ به این ابهامات، توسط پروفسور منسون داده شده است.

مایکل منسون، مشاور ارشد کاخ سفید و از مدیران فدرال رزرو در دوره ریاست آلن گرینسپن، در ابتدای 2021 میلادی، در مصاحبه با دیلی تلگراف، پرده از جلسات محرمانه ای برداشت که سران سیاسی ایالات متحده با مدیران اقتصادی و بانکی خود بر سر حفظ ارزش غیرحقیقی دلار بر عرصه اقتصاد جهانی، برگزار می کردند.

چرا روند یکه تازی دلار ایالات متحده، مشکوک است؟

پروفسور منسون اشاره می دارد که در حقیقت، سالهاست دلار ایالات متحده آن قدرت سابق خود را ندارد و ارزهای مهم دیگری همچون پوند انگلیس، فرانک سوئیس، یورو اتحادیه اروپا و یوان چین، عرصه را بر حفظ تسلط دلار تنگ کرده اند اما قدرت بی رقیب رسانه ای ایالات متحده که با پول پاشی های خارج از تصور، جایگاه دلار را حفظ کرده اند و سازوکارهای دشمن تراشی مصنوعی و غیرواقعی آمریکا در عرصه بین الملل برای استفاده از مکانیزم فشار بر کشورهای مختلف به ویژه کشورهای در حال توسعه از طریق اهرم دلاری، موجب ایجاد یک قدرت ساختگی برای دلار شده است که در صورت فروپاشی این هژمونی پوشالی، تبعات هولناک آن، کل اقتصاد جهان را تهدید خواهد کرد.

بدین ترتیب، جامعه جهانی پذیرفته است که دلار به‌طور پیش‌فرض، ارز غالب بین‌المللی است و فقدان گزینه های جایگزین به این ارز اجازه داده است تا بر بازارهای تأمین مالی بین المللی، صورتحساب تجاری و تسویه حساب و ذخایر ارزی مسلط شود. در واقع هجمه مصنوعی آمریکا بر اقتصاد جهان موجب شده که سایر ارزها از عرضه ناکافی، درجه سرمایه گذاری پایین و عدم استقبال  به عنوان دارایی ایمن برای انباشت به عنوان ذخایر در بانک های مرکزی رنج ببرند و اقدامات ایالات متحده موجب شده که نقدینگی و در دسترس بودن آنها توسط مقررات ساختگی و جبری، محدود شود.

لذا این تقاضای جهانی دلار به نوبه خود، به طور مصنوعی ارزش آن را افزایش داده که این دلار قوی برای شهروندان ایالات متحده، مزیت بزرگی ایجاد کرده تا از نرخ بهره و نرخ وام مسکن به مراتب پایین‌تر از آنچه که باید باشد، سود ببرند.

از سوی دیگر، یک دلار قوی نیز کسری تجاری ایالات متحده را افزایش می‌دهد زیرا واردات ارزان‌تر و صادرات با کم رقیب تر برای این کشور به ارمغان می آورد.

و در آخر، مسئله مهم و تاثیرگذار بعدی این است که افزایش روز افزون این حجم از مبادلات خارجی و تجارت جهانی به دلار، ایالات متحده می‌تواند تحریم‌های مالی دلبخواه و ناعادلانه را بر کشورهایی اعمال کند که از نظر مقامات کاخ سفید، رفتاری خارج از هنجارهای بین‌المللی دارند.

تمامی موارد فوق الذکر نشان می دهد که روند امروزی دلار ایالات متحده، یک روند ساختگی و مصنوعی از سوی سران آمریکایی در جهت وابستگی هر چه بیشتر کشورها به این ارز و عدم استقلال و شکوفایی در اقتصاد داخلی آنها به سبب کاهش شاخص درون زایی اقتصادی است.

توسعه فراگیر یوان دیجیتال و تهدید مرگبار برای دلار آمریکا

دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره جهانی و سیستم انتقال سوئیفت، ستون‌های دوگانه یک سیستم مالی بین‌المللی را تشکیل می دهد که قادر به نظارت بر فعالیت‌های مجرمانه و بازدارندگی کشورهای سرکش از رفتار خارج از هنجارهای بین‌المللی است. اما  امروزه، هر دو ستون در حال فروپاشی است، زیرا چین به طور استراتژیک برای توسعه فراگیر ارز دیجیتال جدید خود، یعنی یوان دیجیتال، دست به کار شده است.

پروفسور مایکل منسون در بخش دیگری از مصاحبه خود بیان می کند: همانطور که در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ، بارها به مقامات کاخ سفید هشدار دادم، استفاده مکرر از اهرم دلار برای اعمال فشارهای اقتصادی و تحریم­های ناعادلانه و غیرمنطقی، چین را تحریک کرد تا یوان را به عنوان یک ارز ذخیره جایگزین که می تواند این کشور را از تحریم های ایالات متحده مصون بدارد، توسعه دهد.

این روند در اکتبر 2016 ، یعنی زمانی که صندوق بین المللی پول، یوان دیجیتال را به عنوان دارایی ذخیره بین المللی به سبد حقوق برداشت ویژه خود، اضافه کرد، آغاز شد، از آن زمان، یوان دیجیتال به طور پیوسته در برابر دلار آمریکا رشد کرده است.

اما آنچه که توسعه فراگیر یوان دیجیتال را به تهدیدی مرگبار برای دلار تبدیل می کند این است که، استراتژی چین برای افزایش قدرت همه گیری این ارز، به ویژه از سال 2018 به بعد، تمرکز استفاده از یوان در کشورهایی بوده که به دنبال فرار از بازوی بلند تحریم های ایالات متحده هستند.

ولادیمیر پوتین و بانک مرکزی روسیه، اولین کشوری بود که به عنوان هم پیمان جدید چین، پاسخ مثبت به توسعه یوان دیجیتال داد و امروزه، بیش از یک سوم از ذخایر موجود در خزانه بانک مرکزی خود را به یوان نگهداری می کند.

همچنین از سال 2020 به بعد، به فهرست کشورهای توسعه دهنده ی یوان دیجیتال افزوده شده و امروزه این لیست شامل ایران، عراق، بنگلادش، فرانسه، آرژانتین، عربستان سعودی، پاکستان، تایلند، برزیل و هند است.

همین امر موجب شده که اخیرا شی جین پینگ، رئیس جمهور چین اعلام کرده است که فاصله چندانی تا شکست کامل هژمونی دلار نداریم و آماده ایم که با ارائه تسهیلات ویژه به کشورهایی که یوان دیجیتال را در چرخه اقتصادی و تجاری خود قرار دهند، سرعت فروپاشی دلار از جایگاه غیر واقعی خود را سرعت بخشیم.

یوان دیجیتال، چگونه شکوفایی آتی دلار را به خطر می اندازد؟

به چند دلیل می توان گفت که یوان دیجیتال، به تدریج می تواند قدرتمندی دلار آمریکا در عرصه جهانی را از بین ببرد:

-توسعه پیمان های پولی دو یا چند جانبه در قالب مبادله یوان در مقابل ارزهای ملی

-چین به عنوان بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده کالایی در جهان، نیازهای وارداتی کشورهای تحت تحریم ایالات متحده را با حذف دلار و از طریق سوآپ ارزی مستقیم به یوان، رفع می کند

-حذف دلار از کلیه مبادلات با شرکای تجاری جدید

-ایجاد بستر کارآمد انتقال امن، سوئیفت و حساب پرداخت ها  از طریق یوان دیجیتال برای همه کشورهای بویژه اقتصادهای نوظهور و تحت تحریم آمریکا

-ارائه تسهیلات ویژه دولت چین به کشورها برای افزایش ذخایر ارزی بانک های مرکزی خود از یوان دیجیتال

-ارتقا سطح ارزشمندی پول های ملی به سبب حذف دلار از بسترهای اقتصادی و تجاری

-توسعه صادرات کشورهای تحت تحریم ایالات متحده با حذف دلار و مبتنی بر بستر یوان دیجیتال

-کاهش هزینه قابل توجه به دلیل ایجاد کارآمدی برای کسب و کارها در فرآیند انتقال و جابجایی پول در بستر یوان دیجیتال

پایان پیام//