دستاوردهای اقتصادی روحانی در خطرطی روزهای گذشته خبرهای رسیده از بازار ارز و سکه به گونهای بوده است که واژه «افزایش» در نرخها به گوش مردم عادی شده است و اگر روزی نسبت به روز قبل خود این واژه را نشنویم جای تعجب دارد.
بازار نیوز - اگر از بحث گران شدن دلار که بارها و بارها در همین روزنامه و در رسانههای مختلف به آن پرداخته شد بگذریم، کافی است نیم نگاهی به دیگر نرخهای بازار بیندازیم تا متوجه شویم وضعیت وخیم دلار به دیگر بخشها هم سرایت کرده و در همین جهت قیمت سکه با جهشی چشمگیر مواجه شده است. به طوری که قیمت سکه روز گذشته در بازار نسبت به روزماقبل تفاوت 33 تا 38 هزار تومانی را نشان میداد و همچنین اختلاف قیمت سکه طرح جدید و قدیم به ۴۶ هزار تومان رسیده به طوری که قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی یک میلیون و 224 تومان اعلام شد.
سکه حباب ندارد
اما این پایان ماجرا نیست و علاوه بر سکه نرخ پوند معامله شده در بازار به شکل فزایندهای بالارفته و وارد کانال پنج هزار تومانی شده است. البته دلار هم همچنان مقاومت میکند و روز گذشته به چهار هزار و 150 تومان رسید.
در واقع بازار دچار چنان پس لرزههایی ناشی از افزایش قیمت دلار شده است که توانایی پیشبینی روندها و تثبیت بازار را از کشور گرفته و قیمتها را دچار حباب قیمتی کرده است.
این در حالی است که در بازارهای جهانی ارزش دلار در طی هفتههای اخیر به بالاترین رقم 14 سال اخیر خود رسیده و طلای جهانی هم افت قیمت شش هفتهای را تجربه کرد بود. ولی در چند روز گذشته این روند تا حدودی جبران شد و طلای جهانی توانست اندکی خود را نسبت به دلار بالا بکشد.
بیشک نمیتوان از تاثیرات این نوسانهای برونمرزی در داخل کشور چشمپوشی کرد و باید در صدد بررسی فشارهای قیمتی موجود برآمد.اما باید این سوال را پرسید که در گیرودار نوسان قیمتهای جهانی و تاثیرات سیاستهای اقتصادی داخلی، وزن کدام عامل بر افزایش قیمت سکه تاثیر بیشتری داشته و کنترل بازار را از دست دولت خارج کرده است؟
در همین راستا محمد کشتیآرای درباره میزان حباب موجود در قیمتهای طلا و سکه اظهار داشت: تا روز دوشنبه میزان حباب در بازار سکه بالا بود ولی روز سه شنبه به دلیل افزایش قیمت جهانی طلا از حباب کاسته شده است.
وی با بیان اینکه امکان محاسبه حباب موجود در قیمت انواع سکه تا زمانی که قیمتها به ثبات نرسد، وجود ندارد، به تسنیم گفت: به دلیل افزایش قیمت ارز و البته افزایش قیمت جهانی طلا، شاهد رشد قیمت در بازار سکه و طلا هستیم.
رییس اتحادیه طلا و جواهر نزدیک بودن به ژانویه را از جمله دلایل اصلی افزایش قیمت طلا دانست و گفت: حاشیه ریسک خریدار و فروشنده باعث ایجاد حباب در قیمت سکه شده است. کشتیآرای حباب موجود در قیمت سکه تمام بهار آزادی را 50-60 هزار تومان اعلام کرد و گفت: از آنجای که معلوم نیست قیمت سکه امروز چه تغییری کند، حاشیه ریسک در بازار افزایش یافته است.
در ادامه نیز کارشناسان معتقدند با توجه به تقویت ارزش دلار و ریسکهای سیاسی موجود، احتمالا قیمت طلا در سال ۲۰۱۷، پرنوسان خواهد بود.کارشناسان بینالمللی معتقدند با توجه به تقویت ارزش دلار و ریسکهای سیاسی موجود، احتمالا طلا در سال 2017، سال پرنوسانی را تجربه خواهد کرد.
فلز زرد همواره به عنوان بهشتی امن برای سرمایهگذاران محسوب میشود، از این رو در هنگام بروز شوکهای غیرمنتظره در بازار، معمولا قیمت طلا افزایش مییابد. قیمت طلا در جریان وقوع بحران مالی جهانی به رقمهای بالای 1900 دلار رسید و در سال 2016، پس از رای مردم انگلیس به خروج از اتحادیه اروپا و پیروزی دونالد ترامپ قیمت فلز زرد بلافاصله افزایش یافت.
جولیان جوزپ، از موسسه کپیتال اکونومیکس پیشبینی کرده که قیمت طلا درپایان سال 2017 به 1050 دلار برسد و در واقع با توجه به تقویت ارزش دلار که موجب گرانتر شدن کالاهای ارزشگذاری شده به ارز آمریکا برای دارندگان سایر ارزها میشود، قیمت طلا ممکن است در سال 2017 همچنان تحت فشار باقی بماند.
ادامه روند کاهشی ارزش ریال
اما تحلیلهای رسانههای خارجی نهتنها به بعد بینالمللی معطوف نمیشود بلکه به بررسی شرایط بازار در ایران هم پرداختهاند و گرانیهای هفتههای اخیر کشور را خطری برای بقای روحانی در مقام ریاستجمهوری در انتخابات پیش رو خواندهاند.
در همین راستا رویترز نوشت: اگر روند کاهش ارزش ریال ادامه یابد، این مساله میتواند در آستانه انتخابات ریاستجمهوری سال آینده به موضوعی سیاسی بدل شود و برخی از دستاوردهای اقتصادی دولت روحانی نظیر تثبیت نرخ ارز و کاهش تورم را تهدید کند.به گزارش رویترز، به دنبال نگرانیها از تبعات روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا و تضعیف توانایی ایران برای جذب سرمایهگذاری خارجی، ارزش پول ملی ایران روز دوشنبه به پایینترین رقم خود در برابر دلار رسید.
رکوردزنی دلار
ارزش هر دلار آمریکا در بازار آزاد به 41 هزار و 500 ریال رسید، در حالی که این رقم در روز یکشنبه 41 هزار و 250 ریال و در اواسط ماه سپتامبر 35 هزار و 570 ریال بود. پیش از این رکورد بیشترین افت ارزش ریال متعلق به اواخر سال 2012 بود که ارزش هر دلار آمریکا به حدود 40 هزار ریال رسیده بود.
اقتصاددانان معتقدند چند عامل در این کاهش ارزش پول ملی تاثیرگذار بودهاند که از جمله آنها میتوان به تقویت ارزش دلار در برابر بسیاری از ارزهای جهانی در چند هفته اخیر و عدم قطعیت موجود در ایران پیش از انتخابات ریاستجمهوری این کشور اشاره کرد.اما تحلیلگران گفتند، انتخاب ترامپ به ریاستجمهوری آمریکا در ماه نوامبر یکی از عوال اصلی دخیل در این کاهش ارزش ریال بوده است.
ترامپ در جریان رقابتهای انتخاباتی گفته بود توافق هستهای بین ایران و قدرتهای جهانی را پاره خواهد کرد. روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ، تلاشهای تهران برای جذب دهها میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی برای مدرنیزه کردن اقتصادش را با مشکل مواجه میکند.
میزان ورود سرمایه خارجی به اقتصادی ایران از ماه ژانویه به این طرف، کمتر از میزانی بوده که دولت ایران انتظارش را داشته که بخشی از آن به دلیل ترس بانکهای بزرگ بینالمللی از همکاری با ایران به علت باقی ماندن تحریمهای یکجانبه دولت آمریکاست.
ابهام در سیاست های آمریکا
بسیاری از تحلیلگران معتقدند واشنگتن توافق هستهای را بر هم نخواهد زد اما ممکن است تحریمهای همچنان پابرجا را با سختگیری بیشتری اعمال کند.
حداقل این خواهد بود که ابهام در مورد قصد دولت آینده آمریکا در مورد نحوه رفتار با ایران، شرکتهای بینالمللی را نسبت به ورود یا سرمایهگذاری در بازار ایران محتاطتر خواهد کرد.با این حال مقامات ایرانی هرگونه ارتباط بین نتایج انتخابات آمریکا و کاهش ارزش ریال را رد کردهاند. محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت گفته کاهش ارزش ریال ناشی از مسایل روانی بوده است.
دیگر مقامات دولتی همچنین افزایش تقاضا برای دلار را عامل گرانی ارز عنوان کردهاند. با این وجود دلالان ارز در تهران گفتند در هفتههای اخیر هیچگونه افزایش ناگهانی تقاضا برای دلار در بازار به وجود نیامده و این نشان میدهد که احتمالا کاهش ارزش ریال دلایل عمیقتری دارد.اگر روند کاهش ارزش ریال ادامه یابد، این مساله میتواند در آستانه انتخابات ریاستجمهوری سال آینده به موضوعی سیاسی بدل شود و برخی دستاوردهای اقتصادی دولت روحانی نظیر تثبیت نرخ ارز و کاهش تورم را تهدید کند.
مجمع واردات