گروه نفت و انرژی بازارنیوز : با افزایش روزافزون قاچاق سوخت از مرزهای کشور، زمزمه های احیای دوباره کارت سوخت به گوش می رسد. در همین راستا با حسن مرادی، نماینده سابق اراک در مجلس شورای اسلامی گفتگویی ترتیب دادیم. مرادی معتقد است قیمت سوخت باید افزایش یابد. مشروح این گفتگو را می خوانید:

بازار نیوز: نظر شما در ارتباط با احیای کارت سوخت چیست؟

مجلس قیمت گذاری را به دولت واگذار می‌کند و در تعیین بودجه با افزایش موافقند، اکنون با افزایش شدید قیمت دلار، اختلاف قیمت سوخت در داخل و خارج از کشور و برخی از مرزهای ما به 9 برابر رسیده است، باتوجه به اختلاف 9 برابری قیمت بنزین  و گازوئیل که احتمالا گازوئیل بیشتر هم باشد، اگر کسی 1000 لیتر بنزین قاچاق کند، 1000 عدد 7 یا 8 هزارتومان سود می‌کند، بنابراین دولت باید با سهمیه بندی این حجم بالا را که ارقام مختلفی از طرف دولت اعلام شده_ تقریبا 9 تا 10 میلیون لیتر در روز قاچاق می‌شود_کنترل کند، این ثروت از جیب چه کسانی می‌رود؟ قطعا از جیب افراد محروم و فقیر جامعه، بنابراین به هر شکل باید جلوی این خروج انرژی از کشور را گرفت.

بازار نیوز: زمانی که از کارت سوخت استفاده می شد، خرید و فروش کارت سوخت بسیار رواج پیدا کرده بود. در آن زمان هم قاچاقچیان، بنزین و گازوئیل را از کشور خارج می‌کردند. راه کاری بهتر از کارت سوخت برای جلوگیری از قاچاق وجود دارد؟

نه راهکارهای مختلفی پیشنهاد شده، مثلا برخی گفتند بر اساس کد ملی سهمیه بندی کنیم. اما هرکس که کد ملی دارد، بنزین و گازوئیل نیاز ندارد. مثلا اگر 20 میلیون اتومبیل در کشور باشد ما باید به 20 میلیون نفر بنزین بدهیم، نه هشتاد میلیون نفر، اگر فرض کنیم هرکس یک خودرو داشته باشد. بنابراین مسئله به نظارت برمیگردد. دولت اگر نظارت دقیق داشته باشد و ترسی در دل جایگاه داران و خودروداران باشد، تخلفی صورت نمی‌گیرد. البته باید ضوابطی هم بگذارند مثلا حتما باید شماره خودرو با شماره کارت سوخت یکی باشد و اگر بازرسین مواردی را در جا متوجه شدند، سهمیه آن خودرو را  کاملا قطع کنند و یا جرایم دیگری برایش وضع کنند. یا ایستگاه دار را از کار برکنار کنند. اگر مکانیسم کنترلی ما قوی باشد این حرکت می‌تواند موفق باشد و اگر کنترلی نباشد می‌تواند درزها، خلل و فرج هایی داشته باشد که متاسفانه طرح را با مشکل مواجه کند.

بازار نیوز: افزایش قیمت سوخت را در سال آینده محتمل می‌دانید؟

اگر این کار را نکنیم، اسراف عادی و روزانه افزایش می‌یابد و کالایی که قیمتش در بازار جهانی بیش از 10 برابر داخل است را مردم حرام می‌کنند. مثلا در ایران گاهی مردم با ماشین تفریح می‌کنند و در خیابان ها بی‌جهت دور می‌زنند، در دنیا کمتر جایی از ماشین به عنوان تفریح استفاده می‌شود. بنابراین ما چاره ای نداریم جز اینکه قیمت را بالا ببریم اگرچه باید برای اقشار پایین جامعه مشوق هایی را قائل شویم.

مثلا قیمت حمل و نقل عمومی را به هیچ وجه نباید بالا ببریم بلکه آن را تسهیل کنیم، یعنی در همه خیابان‌های فرعی که وجود دارد یا مناطقی از شهر که دسترسی به وسائل نقلیه عمومی ندارند، اتوبوس بگذاریم.در دنیا مرسوم است که برخی اتوبوس‌ها مسیرهای مختلفی را دور میزنند.یعنی از یک خیابان و یک مسیر حرکت نمی‌کنند و به اصطلاح مسافر جمع می‌کنند. بنابراین باید بتوانیم علاوه بر افزایش خطوط ریلی، خطوط مترو و حمل و نقل عمومی در مواردی هم کارتهای تردد رایگان برای مردم قائل شویم. همین حمل و نقل اینترنتی توانست حرکت جدی در بازار کرایه به وجود بیاورد. باید آن‌ها را تشویق کنیم، در ارتباط با پیک های موتوری رایانه‌ای که راه افتاد مقداری هزینه حمل را پایین آورد. دولت باید تلاش کند راه هایی را پیدا کند که هزینه حمل و نقل کاهش یابد و کسانی که مثل بنده میخواهند از اتومبیل شخصی استفاده کنند مجبور نشوند هزینه بیشتری بپردازند.

بازار نیوز: همیشه با افزایش قیمت سوخت،قیمت اجناس هم بالا رفته،دولت چگونه میتواند این را کنترل کند؟

این استدلال ناپسند و نا بجایی است. مثلا میزان پیمایش کامیونت یا وانتی که شیر در شهر پخش می کند بسیار کم است، یعنی به این علت که مجبور است مغازه به مغازه برود مسافت کمی طی می کند و مثل تاکسی پیمایش بالایی ندارد. مگر چقدر سهم حمل و نقل یک شیشه شیر میشود؟ رقم بسیار بسیار پایین است. این‌ها بهانه است و این بهانه‌ها ناشی از عدم نظارت است.