گروه اقتصاد کلان بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛«رضا غلامی» مدیرمسئول بازارنیوز در یادداشتی در خصوص اثر تغییرات نرخ ارز و تاثیر ملموس آن در نوسانات بازارهای موازی همچون بازار بورس، نوشت: «ارز مولفه مهمی در اقتصاد ایران است که به عنوان یک شاخص پایهای، نقش ویژهای را در تصمیمگیری و تصمیمسازی فعالان و یا سیاستگذاران اقتصادی ایفا میکند.
زمانی که بازار ارز به ثبات میرسد، افراد دیگر انتظار کسب درآمد و یا بازدهی قابل توجهی را از تغییرات نرخ ارز در ذهن نخواهند داشت. تداوم تثبیت نرخ ارز و شرایط تورمی، آحاد مردم را بر آن خواهد داشت که ارز موجود خود را بفروشند، زیرا این افراد به این نتجیه رسیدهاند که نگهداری آن دیگر آوردهای برای آنها به همراه نخواهد داشت. در چنین شرایطی عرضه ارز افزایش و به دنبال آن قیمت آن کاهش مییابد.
افت شاخص کل بازار سهام یکی از ملموسترین نتایج کاهش قیمت دلار است. در بازار سرمایه دیدگاهی وجود دارد مبنی بر این که با افزایش نرخ ارز، سود شرکتهای بورسی بالا رفته و در نتیجه ارزش سهام آنها هم افزایش مییابد، در صورتی که چنین تحلیلی از روند بازار سهام تعریفی اشتباه محسوب میشود.
در حال حاضر شاخص P/E ( نسبت قیمت سهام به بازده) در بازار سهام بسیار بالا بوده و اکنون در محدوده عددی 8 تا 10 قرار دارد، در حالی که میانگین معقول آن باید در محدوده 4 یا 5 باشد. این مقدار شکاف باعث میشود که شاخص کل بورس همزمان با ریزش نرخ ارز، افت قابل ملاحظهای را تجربه کند.
همچنین با پایین آمدن قیمت دلار، بازار مسکن کشور شاهد دو اتفاق مهم خواهد بود؛ نخست آن که با ایجاد وضعیتی، قیمت مواد اولیه بخش مسکن مانند، سیمان، فولاد، آلومینیوم، مس که وابستگی جدی به نوسانات ارزی دارند، دستخوش تغییر شده وبه تبع آن قیمت نهایی یک واحد مسکونی هم تحت الشعاع آن قرار میگیرد. با جهش و یا ریزش نرخ ارز، هزینههای تولید مسکن هم در کشور افزایش و یا کاهش مییابد.
اتفاق دوم خود را به شکل هزینه فرصت افراد نشان میدهد؛ به بیان سادهتر، با افزایش نرخ ارز، افراد سعی میکنند برای جلوگیری از ریزش ارزش دارایی خود، تمامی نقدینگیهای موجود را به مسکن تبدیل کنند.
این امر متاثر از علل مختلفی است. عدهای معتقدند چون افراد در مناطق شمالی اجاره دلاری دریافت میکنند، میزان ریالی اجاره بهای مسکن هم سایر مناطق هم افزایش مییابد.
زمانی که نرخ ارز تغییر میکند، بازار طلا و سکه به مانند سایر بازارهای موازی دستخوش تغییر و تحول خواهند شد.
همچنین فروشندگان بسیاری از کالاهای بادوام مانند خودرو، لوازم خانگی که قیمت آنها با جهش نرخ ارز بالارفته در مقابل ریزش قیمت مقاومت کرده و سعی میکنند کالاهای خود را به صورت اقساطی و یا همراه با تخفیف بفروشند.
البته در کنار آثار مثبت فوق الذکر در خصوص کاهش نرخ ارز، دو نتیجه منفی با خود به همراه دارد که دولت میبایست به آن توجه ویژهای داشته باشد. نخست آن که با تداوم کاهش نرخ ارز، بازارها رکود عجیبی را در مقابل خود میبینند که باعث میشود بخشی از تولید و یا فروش کالا در بازارهای داخلی و خارجی(صادرات) معطل بماند.
تحت تاثیر قرار گرفتن درآمدهای صندوقهای بازنشستگی و شرکتها و به دنبال آن ریزش درآمدهای مالیاتی و سهم سود دولت دومین نتیجه منفی ریزش نرخ ارز است. این مسئله باعث ایجاد فشار بر بودجه دولت میشود. لذا؛ باید دولت به مسئله بیاندیشد و تدابیری اتخاذ کند که با افت نرخ ارز، بودجه تحت تاثیر قرار نگیرد.
پایان پایام//