گروه صنعت، معدن و تجارت بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ روز پنجشنبه (۳۰ شهریور ماه) «محمدرضا پورابراهیمی» رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در مصاحبه‌ای عنوان کرد که قرار است برای واردات خودرو از ارز صادراتی محصولات کشاورزی استفاده شود. خبری که چند دقیقه بعد از انتشار آن توسط بانک مرکزی تکذیب شد، اما با در نظر گرفتن این موضوع و همچنین تجربیات قبلی مجلس برای تامین ارز واردات خودرو، به نظر می‌رسد که با گذشت بیش از یک سال از زمان آزاد شدن واردات خودرو، موضوع ارز هنوز به عنوان یک چالش اساسی برای واردات خودرو باقی مانده است.

ممنوعیت واردات خودرو که از اسفند سال ۱۳۹۷ به دلیل کمبود منابع ارزی کشور توسط دولت دوازدهم اجرا شده بود با پیگیری‌های مصرانه نمایندگان مجلس شورای اسلامی و همچنین موافقت دولت سیزدهم در سال ۱۴۰۱ لغو شد. واردات خودرو پس از پنج سال آزاد شد، اما کمبود منابع ارزی کشور همچنان پابرجاست.

اکنون نزدیک به یک سال ۴ ماه از زمان آزادسازی واردات خودرو می‌گذرد، اما با این حال بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو، فعالان این بازار و همچنین رسانه‌های اقتصادی بر این باورند که در عمل هیچ گونه واردات خودرویی صورت نپذیرفته، چون که هنوز خودرویی تحویل متقاضیان داده نشده است.

بنابر اعلام سازمان گمرک تا ۵ ماهه امسال ۱۲۱۸ دستگاه خودروی سواری خارجی وارد گمرکات کشور شده و بعضی از آن‌ها هم ترخیص شده است، اما با این حال این افراد می‌گویند که نمی‌توان با ورود این تعداد اتومبیل، واردات خودرو را امری تمام شده دانست، زیرا تعداد خودرو‌های وارد شده اندک بوده و همچنین این موضوع هنوز اثر واقعی خود را در بازار خودرو و یا حتی سطح جامعه نشان نداده است.

در حال حاضر ارز مهمترین مانع واردات خودرو است و همین مانع باعث شده که این برنامه به طور کامل محقق نشود. به واسطه این امر در طول یک سال و نیم گذشته نمایندگان مجلس هم برای تسریع در امر واردات خودرو بر دولت فشار‌های فزاینده‌ای را وارد کردند، اما کمبود منابع ارزی دست دولت در این زمینه را بسته نگه‌داشته است. جمله "تنها نگرانی برای واردات خودرو، تامین ارز است" «عباس علی آبادی» وزیر جدید صمت، خود گواهی متقن برای اثبات عدم توانایی دولت در تامین ارز واردات خودرو است.

با توجه به ناتوانی دولت در برآورده سازی نیاز ارزی اتومبیل‌هخای خارجی، در طول یک سال و چند ماهه گذشته مجلس همواره سعی کرده با استفاده از راه حل‌هایی متعدد مسئله تامین ارز واردات خودرو را حل کند. بهارستانی‌ها تاکنون چندین طرح را برای حل تامین ارز واردات خودرو مطرح کردند، اما به دلیل غیر قابل تحقق و یا غیر کارشناسی بودن آن‌ها به اجرا نرسیدند.

واردات خودرو در مقابل صادرات خودرو قطعات، شکستی در تامین ارز

نخستین نسخه اهالی بهارستان برای تامین ارز واردات خودرو مربوط به مشروط شدن آن به صادرات قطعات و خودرو‌های ایرانی است. برنامه‌ای در زمان مطرح شدن آن بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو و صاحب‌نظران این حوزه آن را غیر قابل اجرا، انحصاری و مضحک دانستند.

علاوه بر نظر این کارشناسان برخی از فعالان رسانه‌ای هم در همان مقطع زمانی تصمیم غیرکارشناسی نمایندگان مجلس برای واردات خودرو مشروط به صادرات خودرو‌های ایرانی و یا قطعات یدکی آن‌ها را در بسیاری از شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر (X) به سخره گرفتند.

واردات خودرو با استفاده از ارز‌های خانگی، فراخوانی برای پولشویی؟

تامین ارز خودرو‌های خارجی از طریق دلار‌های خانگی دومین نسخه‌ای است که مجلسی‌ها برای واردات خودرو تجویز کردند. «لطف الله سیاهکلی» عضو کمیسیون صنایع مجلس نخستین فرد از اهالی بهارستان بود که پیرامون این مسئله اظهار کرده بود.

او که یکی از طرفداران سرسخت واردات خودرو است، با حضور در یک نشست تخصصی پیرامون صنعت خودرو، اعلام کرده بود که اگر دولت برای تامین ارز واردات خودرو از منابع ارز کافی برخوردار نیست، آن را به مردم بسپارد، زیرا این موضوع با هدایت از ارز‌های خانگی امری تحقق پذیر خواهد شد.

این عضو کمیسیون صنایع مجلس میزان ارز‌های خانگی را ۶۰ میلیارد دلار عنوان کرده بود و به پشتوانه همین مقدار ارز، خواهان واردات خودرو با استفاده از ارز‌های خانگی شد. محمد رضا پور‌ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی درباره این ادعا سیاهکلی به بازارنیوز گفت که اتخاذ چنین سیاستی می‌تواند به تسریع واردات خودرو کمک کند، اما اجرای آن منوط به ایجاد سپرده‌های ارزی توسط صاحبان ارز‌های خانگی است.

در حال حاضر بیش از ۲ ماه از زمان اظهار نظر سیاهکلی و پورابراهیمی درباره استفاده از ارز‌های خانگی برای واردات خودرو و همچنین ایجاد سپرده ارزی می‌گذرد، اما با این حال هنوز اقدام جدی در این باره صورت نگرفته؛ لذا، به نظر می‌رسد که این طرح مجلس هم به نوعی با شکست مواجه شده است.

استفاده از ارز محصولات کشاورزی، برنامه‌ای که مطرح نشده تکذیب شد

استفاده از ارز صادراتی محصولات کشاورزی سومین و در عین حال جدیدترین نسخه مجلس برای تامین ارز واردات خودرو بود که هنوز مطرح نشده توسط بانک مرکزی پیچیده شد. اگرچه این طرح توسط بانک مرکزی به سرعت تکذیب شد، اما به نظر می‌رسد که منظور سیاست‌گذار در استفاده از ارز محصولات کشاورزی، ارز حاصل از صادرات خشکبار باشد، زیرا صادرکنندگان این محصولات همیشه نسبت به بازگشت ارز خود معترض بوده و همواره سعی بر آن داشتند به استفاده از روش‌های متعدد، از زیر بار بازگشت ارز‌های صادراتی خود فرار کنند. استفاده از ارز صادراتی خشکبار برای واردات موبایل نمونه‌ای عینی برای اثبات این ادعاست.

مجلس برای تامین ارز واردات خودرو درمانده شده است؟

به گزارش بازارنیوز، تاکنون روش و یا منابع متعددی از سوی مجلس برای تامین ارز واردات خودرو معرفی شده، اما هر یک از آن قبل از مرحله اجرا به طور کامل منتفی و یا مسکوت شدند. در حال حاضر مسئله ارز تبدیل به پاشنه آشیل واردات خودرو شده و همین موضوع باعث کندی اجرای این سیاست شده است.

واردات خودرو‌های کارکرده به دلیل ارزبری کمتر این اتومبیل‌ها، خواناشی نسبتاً تعدیل شده مجلس از واردات خودرو بود، اما به نظر می‌رسد که واردات همین نوع خودرو هم با سد سخت تامین ارز مواجه شده است. در حال حاضر وضعیت ارزی به گونه‌ای رقم خورده که تولیدکنندگان همه حوزه‌ها تشنه ارز هستند.

رفتار کج دار و مریز دولت در قبال واردات خودرو نشان از توجه دولتمردان به مسئله کمبود ارز دارد، اما با این حال نمایندگان مجلس در چنین شرایطی مصرانه به دنبال اجرای این برنامه هستند. حال باید منتظر ماند و دید که بهارستانی‌ها در ماه‌های پایانی مجلس یازدهم چه برنامه دیگری را برای تامین ارز واردات خودرو پیاده خواهند کرد.

پایان پیام//