هادی قوامی نماینده مجلس و عضو کمیسیون برنامه و بودجه میگوید: آنقدر جو درست کردند تا رئیس مجلس بر خلاف آییننامه و اتمام تبصرههای بودجه، جلسه غیرعلنی را تشکیل داد و این نگرانی را به نمایندهها منتقل نمود.
هادی قوامی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در مصاحبه با خبرنگار بازار نیوز گفت: محدودیت ناشی از درآمدهای نفتی سبب استفاده از ظرفیتهای بازار بدهی همچون اوراق مشارکت و اسناد خزانه میشود. این امر مزیتها و تهدیدهای گوناگونی دارد. اگر منابع اوراق مشارکت را به سمت طرحهای عمرانی ببرند و سپس از درآمدهای آن، اصل و سودش پرداخت شود آنگاه کشور از مزایای اوراق مشارکت استفاده خواهد کرد. به عنوان مثال طرحی وجود داشته باشد که خطوط مترو را در همه جهات گسترش دهیم.
وی ادامه میدهد: اما اگر این اوراق به سمت طرحهای عمرانی نرود آنگاه سود اقتصادی برای دولت ایجاد نمیشود که بتواند اصل و سود آن را بدهد و سپس پرداختش به سالهای بعد منتقل میشود و به منابع بودجهای دولت در آن سالها فشار خواهد آورد. متاسفانه آن چیزی که در کشور ما در حال تحقق پیدا کردن است افزایش تهدیدهای اوراق مشارکت است.
این نماینده مجلس درباره مالیات بر ارزش افزوده گفت: نکته دیگری که متاسفانه این سالها در بودجههای کشور دیده میشود این است که دولتها یک سری قوانین را ذیل بودجه تمدید میکنند. اینها برای کشور خطر بزرگی است. به عنوان مثال قانون مالیات بر ارزش افزوده
وی ادامه میدهد: مالیات بر ارزش افزوده یک قانون 5 ساله بود که در سال 87 شروع شد و بنا شد سالی یک تا سه درصد به آن اضافه کنند تا در انتهای برنامه پنجم توسعه به 8 درصد برسد. سپس یک واحد درصد نیز با عنوان مالیات بر سلامت اضافه شد که در حال حاضر به 9 درصد رسید. منتها این قانون به صورت آزمایشی بود. یعنی دولت حتما باید قبل از پایان دوره دردهای سیستم اجرایی آن را کامل در نظر بگیرد و سپس با لایحهای آن را تبدیل به قانون کند.
قوامی درباره کوتاهی دولت در قانون مالیات بر ارزش افزوده گفت: متاسفانه دولت چون این کار را انجام نمیدهد هرساله از طریق لوایح بودجهای آن را تمدید میکند. یعنی در سال 92 عمر 5 ساله آن به اتمام رسیده است. 93، 94، 95 این قانون تمدید شد و متاسفانه در بودجه 96 هم گفته اجازه دهید تمدید شود.
این نماینده مجلس در مورد قانون مالیات بر ارزش افزوده در جهان میگوید: در دنیا 151 کشور که از این سیستم مالیات بر ارزش افزوده استفاده میکنند و به 4 شیوه مختلف اخذ میشود. در ایران شیوه اخد مالیات که یکی از همین راههای چهارگانه است شیوه اعتبار صورت حساب است. در روش اعتبار صورت حساب نباید تولیدکننده مالیات دهد بلکه باید به مصرفکننده نهایی انتقال پیدا کند. ولی در عمل این اتفاق نمیافتد. حدود 50 درصد از درآمد مالیاتی دولت در بودجه سال آینده از این مالیات ارزش افزوده اخذ میشود و به دلیل شیوه اخذ آن درآمدهای دولت تامین نمیشود.
وی در توضیح روش دریافت مالیات بر ارزش افزوده میگوید: در قانون آمده است ارزش افزوده یعنی ارزش تولید منهای هزینه واسطه. باید از این مقدار 9 درصد را بگیرند. به عنوان مثال اگر واردکنندهای کالایی را به قیمت 800 تومان وارد کرد. 200 تومان حقوق و عوارض گمرکی به آن وضع میشود و به 1000 تومان میرسد. سازمان امور مالیاتی از این 1000 تومان 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده یعنی 90 تومان میگیرد و آن را اعتبار مالیاتی برای واردکننده لحاظ میکند. واردکننده بعد از سه ماه باید اظهارنامه بدهد و تسویه کند. واردکننده مواد اولیه خود را به تولیدکننده به قیمت 1500 تومان میفروشد و 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده (135 تومان) از آن میگیرد. حال واردکننده باید به سازمان مالیاتی مراجعه کرده و 90 تومانی که برای واردات داده بود را کسر کند و 45 تومان به حساب سازمان مالیاتی واریز نماید. همین کار را تولیدکننده هم انجام میدهد. تولیدکننده کالایی که تولید کرده را به عمده فروش به قیمت 2000 تومان میدهد و 9 درصد یعنی 180 تومان مازاد بر آن مالیات دریافت میکند و در انتها 45 تومان به سازمان امور مالیاتی پرداخت میکند. همین به عمده فروش منتقل میشود و وی کالای خود را به قیمت 2500 تومان با 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده یعنی 225 تومان میفروشد و در نهایت این فرآیند تا مصرفکننده نهایی ادامه پیدا میکند.
وی تصریح میکند: ما این موضوع را در قانون اصلاح کردیم و گفتیم شما که این را به حلقه نهایی انتقال میدهید همه آن را از مصرفکننده بگیرید. این موضوع در صحن علنی هم تصویب شد. سازمان امور مالیاتی جو درست که در این صورت در سال آینده به جای 500 هزار مودی مالیاتی 4 میلیون خواهیم داشت، ما صندوق مکانیزه فروش نداریم و نمیتوانیم آن را وصول کنیم. آیا اینکه سازمان مالیاتی میگوید نمیتوانیم آن را وصول کنیم یعنی باید آن را از تولیدکننده بگیریم؟
قوامی اعتقاد دارد در قانون بودجه جای تمدید طرحهای موقتی نیست و می گوید: وقتی شما در بودجه قانون موقتی را اجازه تمدید میگیرید که در آن مشکلات بسیاری زیادی وجود دارد نتیجه آن این است که تولید آسیب میبیند. با اینکه مجلس رای داد تا حلقه آخر دریافت کنند آنقدر جو درست کردند تا رئیس مجلس بر خلاف آییننامه و اتمام تبصرههای بودجه، جلسه غیرعلنی را تشکیل داد و این نگرانی را به نمایندهها منتقل نمود. پیشنهادی را در شروع جلسه علنی قرائت کرد و آن پیشنهادی که در صحن علنی مجلس دو بار تلاش کردند و نتوانستند حذف کنند را کنار گذاشتند. دولت باید ضعفهای آن را بر طرف میکرد و به مجلس تحویل میداد. بودجه که محل تمدید قانون مالیات نیست. دولت سهلترین راه را انتخاب میکند و کمکاریهای خود را سعی میکند از طریق بودجه تصویب کند.
وی در انته تاکید می کند: مالیات بر ارزش افزوده باید از مصرفکننده گرفته شود چون تولیدکننده یک مالیات بر عملکرد میدهد. در واقع در مالیات بر ارزش افزوده از طریق تولیدکننده، مصرفکننده پرداخت میکند. در همه جای دنیا هم همینطور است تا در فرآیندهای مختلف آن را به مصرفکننده نهایی انتقال داده شود. اگر تولید کننده مالیات عملکرد نداشت یعنی از 25 درصد سود خود مالیات نمیداد میتوانستیم از آنها هم بگیریم.