گروه بورس، بانک و بیمه بازار نیوز: احسان سلطانی پژوهشگر اقتصاد یادداشت زیر را در کانال تلگرامی خود منتشر کرد:

افزایش قیمت ها، آیا همه ماجرا این است؟

• شاخص رقابت پذیری جهانی سفر و گردشگری ۲۰۱۷ حاکی از این است که ایران دارای اولین رتبه در هزینه پایین سفر و گردشگری در سطح جهان است. این رتبه مربوط به قبل از سقوط ارزش پول ملی به کمتر از یک-سوم می باشد. با این که از نظر قیمت سفر و گردشگری ایران دارای بهترین وضعیت است، اما نه تنها در عرصه جذب گردشگر خارجی، که در زمینه گردشگری داخلی نیز موفق نیست. سفر و گردشگری مثالی روشن از این موضوع می باشد که صرف دستکاری قیمت ها راهکار اصلاح و بهبود اقتصاد کشور نیست و معضلات ساختاری متعدد و متنوعی، جدا از قیمت ها وجود دارد که بایستی رسیدگی و مدیریت شود.
• مغلطه در مقایسه
  مدعیان دستکاری قیمت ها و گران سازی (آن هم به سود بنگاه های شبه دولتی و وابستگان دولت و به زیان مردم) چنان متعصبانه و سطحی بر افزایش قیمت ها اصرار می ورزند، گویی عصای موسی کلیم است. آنها قیمت ها را مستقیما با قیمت های جهانی مقایسه کرده و استدلال می کنند که چون مثلا بنزین در ایران نسبت به آمریکا ارزان است، بنابراین مصرف آن زیاد است، گویی نمی دانند که در مقام مقایسه نسبت هزینه بنزین به هزینه/درآمد خانوارها بین کشورها باید مقایسه شود.

• نادیده گرفتن بخش های دولتی
  موضوع مهم دیگر در رابطه با قیمت ها این است که به قیمت های بسیار پایین انرژی و مواد خام و از سوی دیگر اتلاف منابع بالاتر و بهره وری پایین تر از استانداردهای جهانی، در صنایع بالادستی دولتی و شبه دولتی اصلا اشاره نمی شود. هیچگاه بحث نمی شود که فایده-هزینه این صنایع (مثلا تولید مواد کم ارزش و با ارزش افزوده پایین مانند آهن اسفنجی یا متانول) چقدر است؟

• سفسطه بر سر نرخ ارز
  از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۷۹ به مدت ۲۲ سال، نرخ برابری ارز در نرخ رشدی بالاتر از مابه التفاوت نرخ های تورم داخلی و جهانی افزایش یافت و ارزش پول ملی به کمتر از یک-صدم سقوط کرد و هیچ معجزه ای در اقتصاد ایران به وقوع نپیوست، اما در یک سال اخیر به اندازه همه تاریخ کشور مهندسی افکار عمومی صورت گرفت تا بالاترین شوک ارزی تاریخی به مردم تحمیل شود.

• استفاده گزینشی و ابزاری و استانداردهای دوگانه در برخورد با مسائل اقتصادی (بر اساس دولت و جناح سیاسی مستقر، شرایط سیاسی و منافع ذیربطان) به وضوح نشان می دهد که در ساز و کاری فاسد و در جهت کسب منافع شخصی و گروهی، علم اقتصاد به تیغی در چنگ مدعیان آن بر علیه مردم تبدیل شده است.