یکی از مهمترین نقاط تاریک و مبهم در جریان ارزی کشور، مصرف «ارز حاصل از صادرات غیرنفتی» است. یعنی اگرچه میزان صادرات کشور مشخص است و در گمرک ثبت می‌شود ولی برگشت منابع ارزی حاصل از آن و نحوه مصرف این منابع شفاف نیست. مثلاً مشخص نیست چه میزان از این ارز به چه فعالیت‌هایی اختصاص می‌یابد. در همین راستا نمی‌توان گفت که چه میزان ارز حاصل از صادرات به کشور برگشته و چه میزان صرف سرمایه‌گذاری در خارج از کشور، واردات قانونی (تحت عنوان بدون انتقال ارز) یا هزینه‌های دیگر قانونی (دانشجویی، توریستی، پزشکی، ...) و غیرقانونی (قاچاق، پولشویی، ...) شده است. بنابراین، در حالی که رقم ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در محاسبات مربوط به منابع ارزی کشور ثبت می‌شود، نحوه مصرف این منابع بطور کامل قابل رصد نیست و به همین دلیل مدیریت بازار ارز در چنین شرایطی با مشکل مواجه خواهد شد. پیمان سپاری ارزی به معنای اظهار صادرکنندگان در رابطه با محل مصرف ارز حاصل از صادرات غیرنفتی راهکاری برای شفاف شدن این بخش مبهم از اقتصاد است.

پیمان سپاری ارزی به چه معنی است؟

تعهد انتقال ارز حاصل از صادرات کالا به داخل کشور را پیمان ارزی می نامند. این تعهد طبق سندی رسمی موسوم به «پیمان نامه ارزی» صورت می گیرد و طبق آن صادرکننده کالا می پذیرد که ارز بدست آمده از فروش کالا در خارج را طی مدت معینی به کشور انتقال دهد و آن را بر اساس مقررات ارزی کشور و نرخ تعیین شده از سوی بانک مرکزی به یکی از بانک های مجاز بفروشد و «واریزنامه پیمان ارزی» دریافت کند.