گروه اقتصاد کلان بازارنیوز : پل کروگمن برنده جایزه نوبل اقتصاد، در زمینه نقش ویروس کرونا بر اقتصاد در توئیتر نوشته است:
برخی تفکرات عامیانه سیاستگذاری اقتصادی در زمان وقوع یک بحران همه گیر (پاندمی). برخی افراد نکات مشابهی را (در خصوص سیاستگذاری در این بحران) بیان میکنند ولی من فکر می کنم بهتر است این سیاست ها را در چارچوب مدل ساده و استاندارد عرضه کل و تقاضای کل (که در کتاب های مقدماتی اقتصادی تدریس می شود) قرار دهیم.
AS-AD در واقع یک رابطه صعودی بین تولید (اشتغال) و تورم (که همان عرضه کل است) را توام با یک رابطه منفی بین این دو که همان طرف تقاضاست نشان می دهد. البته میدانم که انتقادات زیادی در مورد این مدل (چارچوب) وجود دارد اما من فکر میکنم این چارچوب برای تبیین نکتهای که میخواهم به آن اشاره کنم، کافی باشد.
این همان تصویری است که به آن اشاره کردم. بیماری کوید 19 شوک بزرگ منفی به هر دو طرف عرضه کل و تقاضای کل وارد کرده است ولی شوک طرف تقاضا ظاهرا بزرگتر از شوک طرف عرضه است که بنظر میرسد در نتیجه آن، کاهش تورم ناشی از فشار تقاضا (افت تقاضا) بیشتر از افزایش تورم ناشی فشار عرضه (افت عرضه) باشد.
خط نقطهچین افقی میزان تورم هدف گذاری شده است (که البته بنده معتقدم در حال حاضر خیلی مهم نیست و افزایش تورم هدف هم خیلی اثرگذار نخواهد بود). چیزی که نمودار نشان می دهد این است که عمدهی اشتغال از دست رفته که با آن مواجه هستیم را میتوان به شوک طرف عرضه نسبت داد.
نکته دقیقا همین جاست که ما نمیتوانیم و نباید شوک طرف عرضهای را که بدلیل بیماری افراد و یا افرادی که بدلیل ضروری نبودن مشاغل آنها در خانه ماندهاند (که باید این کار را بکنند)، جبران کنیم.
نکته مهم (سیاستی) این است که تنها بخشی از آن چیزی که با آن مواجه هستیم بحران متعارف است که میتوان با سیاستهای پولی و مالی جبران نمود. بقیه چیزی که با آن مواجه هستیم شبیه یک فاجعه طبیعی است که نقش دولت در این شرایط کمک به خانوارهاست. این کمک باید بصورتی باشد که مانع فشار اقتصادی شدیدتر بر آنها شود نه این که فشار بیاوریم که به کار برگردند.
ولی چیزی که ما در مورد لایحه سنا میشنویم این است که تقریبا سراسر لایحه سیاستهای تحریکی (آن هم محرکهای ضعیف) است که از مسیر درست خود یعنی کاهش فشار بیشتر بر خانوادهها، منحرف شده است. نه مزایای بیکاری افزایش یافته و نه مرخصی اضافی برای بیماران.
حتی کمکهای نقدی نیز به گونهای طراحی شده که بیشتر افراد نیازمند مشمول مبلغ کامل را دریافت نکرده و بخشی از آنها نیز اساساً چیزی دریافت نمیکنند. توجه کم به افراد نیازمند بدین معناست که ما به سادگی در حل مشکل اصلی دچار خطا شده ایم.