بانک‌ها به دنبال کمک به بنگاههای مسئله‌دار!

کارشناس اقتصادی و عضو شورای فقهی بانک مرکزی گفت: نظارت ضعیف بانک مرکزی باعث شده است تا بانک ها با شعار اقتصاد مقاومتی با سودهای بالای تسهیلات به سپرده گذاران خاص علیه تولید داخلی متحد شوند و این نظارت بیشتر بانک مرکزی را می طلبد.

حجت‌الاسلام سید عباس موسویان در گفتگو با بازار نیوز در خصوص پرداخت سود بالا از سوی بسیاری از بانک ها به سپرده گذاران خاص اظهار داشت: یکی از تفاوت های اساسی و جوهری بانکداری اسلامی با بانک های ربوی در نحوه تعین نرخ های سود بانکی است. بانکداری اسلامی با توجه به اقتصاد واقعی کار می کند، بنابرایی سود حاصل از سپرده هم باید از اقتصاد واقعی نشات بگیرد.

نحوه تعیین سود بانکی باید با توجه به اقتصاد واقعی باشد. بانکداری اسلامی یک واسطه سرمایه است. در واقع نرخ های سود در یک بانک اسلامی که ضوابط اسلام را باید پیاده کند باید به واسطه بازدهی اسلامی و اقتصاد واقعی باشد. باید نرخ سود بانکی در بخش تولید، کشاورزی. صنعت تجارت و معدن متناسب با این بخش ها باشد.

وی در ادامه تاکید کرد: بانک ها سرمایه را از سپرده گذاران جمع آوری می کنند و در اختیار فعالان اقتصادی قرار می دهند تا با آن سرمایه، در بازار کار ارزش افزوده ایجاد کنند و بخشی از ارزش افزوده به بانک و به سپرده گذاران منتقل می شود.

نرخ سود بانک ها در منطق اسلامی قابل دفاع نیست

موسویان تاکید کرد: با توجه به این نکته، نرخ های سودی که الان در بانک‌داری ما جریان دارد در منطق اسلامی ما قابل دفاع نیست و باید کمتر از حد معمول باشد چرا که نرخ سود بانکی تابع تورم است و وقتی نرخ تورم کاهش پیدا می کند نرخ های سود هم کاهش پیدا می یابد.

براساس مطالعاتی که در ایران و در دنیا انجام گرفته، حداکثر نرخ سودی که ما در بخش اقتصاد می توانیم داشته باشیم تورم به‌علاوه 5 و 6 درصد است و در شرایط کنونی ایران، بانک مرکزی تورم ایران را حدود 9 درصد اعلام کرده است.

وی اذعان داشت: اعطای تسهیلات با سود بیش از 15 درصد به فعالان اقتصای به این معنا است که این سود، سود واقعی نیست و بانک ها نرخ سود را به فعالان اقتصادی تحمیل می کنند. به خاطر همین است که فعالان اقتصادی برای کارهای توسعه ای دست نگه داشته اند و از بانک ها تسهیلات نمی گیرند و تنها برای سرمایه در گردش و گذران کارهای روزمره و کوتاه مدت از بانک ها تسهیلات می گیرند.

رقابت ناسالم اقتصادی بین بانک ها، علل اصلی سود بالای تسهیلات به سپرده گذاران!

موسویان در خصوص مخالفت بانک با کاهش مجدد نرخ سود سپرده ها نیز گفت: ریشه ای این مسئله بر می‌گردد به رقابت ناسالم اقتصادی بین بانک ها. بانک ها در بالا نگه داشتن سود با همدیگر رقابت دارند و این باعث شده تا هزینه سپرده برای بانک ها بالا نگه داشته شود. اگر نرخ های سود و تسهیلات بانکی کاهش پیدا کند هیچ نگرانی وجود ندارد که منابع سپرده ای از بانک ها خارج شود.

وی در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه سپرده های که از بانک ها خارج می شوند در کجا هزینه می شوند افزود: اگر احتمال این است که سپرده از کشور خارج می شود باید گفت که با توجه به بازدهی که در حال حاضر برای سرمایه های نقدی در دنیا مطرح است، هیچ آدم عاقلی سپرده خود را از ایران خارج نمی کند چرا که در کشورهای خارجی سود سپرده2 یا 3 درصد است.

سود بالای بانک ها به سپرده گذاران با بانکداری اسلامی تطابق ندارد و حلال نیست!

کارشناس اقتصادی کشورمان با اشاره به اینکه پرداخت سود مثلا 20 درصدی از سوی بانک ها به سپرده گذاران خاص آن هم بدون داشتن ارزش افزوده، با بانکداری اسلامی تطابق ندارد و از نظر مشروعیت حلال نیست، تاکید کرد: در واقع بانک ها نگران همدیگر هستند نه نگران خروج سپرده ها از نظام بانکی. نگرانی آنها از این بابت است که سپرده ها از این بانک خارج شود و به بانک دیگری که متخلف است و نرخ های سود بالاتری می پردازند، سرمایه گذاری شود.

همه بانک ها باید یک رقابت سالم اقتصادی را در پیش بگیرند به اقتصاد و بانک داری اسلامی پایبند باشند تا سود واقعی در اقتصاد شکل بگیرد و به سپرده گذار داده شود.

بانک ها به تولید داخلی ضربه نزنند، کمک نمی خواهیم!

کارشناس اقتصادی و عضو شورای فقهی بانک مرکزی اظهار داشت: بانک ها باعث ضربه به حیثیت بانکداری اسلامی شده اند و تبدیل به یکی از موانع بزرگ اقتصاد مقاومتی شده اند.

ضمن اینکه مقاوم معظم رهبری بارها تاکید می کند که باید سرمایه ها به سمت تولیدات داخلی حرکت کند در حالی که بانک با تشکیل یک اتحادیه که یک رقابت ناسالم اقتصادی است به تولید و اقتصاد ملی ومقاومتی ضربه می زنند تا جایی که باید گفت کمک بانک ها را برای اقتصاد مقاومتی نمی خواهیم، حداقل با این نرخ سود بالا به تولید داخلی ضربه نزنید.

وی با ابراز تاسف برای رقابت ناسالم بانک ها اذعان داشت: متاسفانه بانک ها با این رقابت ناسالم اقتصادی هم به تولید ملی ضربه میرنند و هم مانعی در راستای اقتصاد مقاومتی شده اند و از همه مهمتر ضربه شکننده ای هم به نظام بانکی کشور وارد کرده اند.

کارشناس اقتصادی کشورمان افزود: بانک ها هزینه تمام شده سپرده ها را بالا نگه می دارند و این باعث می شود که تعهدات زیادی به سپرده گذاران بدهند در حالی که اقتصاد واقعی کشور تحمل این مقدار پرداخت سود را ندارد و اگر با این شیوه پیش بروند در آینده نزدیک از پرداخت سود عاجز می شوند و حتی به آستانه ورشکستگی هم می رسند.

موسویان بانک ملی را مسئول جلوگیری از این اعتلاف 100 درصدی ضد اقتصاد ملی دانست و افزود: با نظارت و پیگیری بانک مرکزی باید جلوی اعتلاف بانک ها به ادامه کارهای خلاف مصوبه قانون در پرداخت سودهای بالا گرفته شود.

بانک ها به جای کمک به تولید کننده ها به بنگاههای مسئله دار تسهیلات می دهند!

اما وی در پاسخ به این سوال که تسهیلات بانک ها در کجا هزینه می شود، گفت: بانک های ما به جای کمک به بخش تولید کننده های داخلی و تسهیلات جدید آن هم با نرخ های متعارف به بخش واقعی اقتصاد، بنگاههای مسئله‌دار و مشکل داری که حاضر هستند به خاطر فرار از بحران اقتصادی نرخ های سود بالایی را به بانک ها بپردازند، تسهیلات بدهند و به اعتقاد من این یک جرم است.

موسویان در این خصوص افزود: اگر آمار دقیق بانک ها رو استخراج کنید مشاهده می کنید که بیش از 50 درصد آمار تسهیلات مثلا 6 ماهه سال 95 همان تمدید قراردادها با نرخ های سود بالا است و این نظارت ضعیف بانک مرکزی را در جلوگیری از رقابت ناسالم بانک ها را نشان می دهد.

توصیه می کنم بانک ها کوتاه مدت و زود گذر فکر نکنند و موازین شریعت را در نظر بگیرند. باید از از محل ارزش افزوده به سپرده گذاران سود پرداخت شود. قطعا سود بالای 15 درصد در اقتصاد کنونی کشور قابل قبول نیست. بانک ها باید به بانکداری اسلامی تن دهند و نرخ های سود چه تسهیلات و سپرده ها را کاهش دهند.

وی در خاتمه گفت: در واقع بهترین نرخ سود بانکی سپرده ها، تورم 2 و 3 درصد است و بهترین سود برای تسهیلات بانکی تورم 5 و 6 درصد است این محدوده می تواند قابل دفاع و مطابق با اقتصاد واقعی باشد و سود بیشتر از این تحمیل بر اقتصاد واقعی و تحمیل بر افراد تولید کننده داخلی است.