دکتر خاجی کارشناس حقوق اعتقاد دارد باید یک پایگاه اطلاعاتی برای حقوقها و دارایی مسئولین وجود داشته باشد و در کنار آن همه افراد به آن دسترسی داشته باشند. ولی مهمتر از اینها مشخص شدن حیطه قدرت مسئولین است.
دکتر خاجی در مصاحبه با بازارنیوز در زمینه حمایت از افشاکنندگان میگوید: در کشورهای اروپایی موضوع حمایت از افشاکننده فساد وجود دارد. اما اینکه بخواهید بگویید در جایی فساد رخ داده یا تخلفی صورت گرفته مقدمه آن شفافسازی است. یعنی اینکه دولت بخواهد از افشاگر حمایت بکند، خود نیازمند این است خود دستگاههای حکومتی شفافسازی انجام دهند و سپس دسترسی به اطلاعات اهمیت بسیاری دارد. بنابراین صرف اینکه قانونی برای حمایت ازافشاکنندگان در کشور وجود داشته باشد کافی نیست.
خاجی اعتقاد دارد کشور باید یک بانک اطلاعاتی داشته باشد و بیان میکند: ما در کشور به یک بانک اطلاعاتی احتیاج داریم که زمین، درآمدها و اموال افراد کاملاً مشخص باشد. به عنوان مثال در کشور آمریکا هر اطلاعاتی که درباره دارایی و درآمد یکی از شهردارها یا مسئولین کشور بخواهید میتوانید در اینترنت پیدا کنید. اینجا بحثی که در این زمینه مطرح میکنند این است که اینها خصوصی است و لذا وارد موضوع نمیشوند. در ابتدا باید روشن شود که اینها بحث خصوصی است یا عمومی.
این استاد دانشگاه درمورد رابطه ثروت و قدرت میگوید: ثروت و قدرت با هم یک رابطه دوطرفهای دارند. عدهای برای اینکه به قدرت برسند تصمیم میگیرند که ثروت خود را افرایش دهند و عدهای دیگر برای رسیدن به ثروت به دنبال قدرت هستند و سعی میکنند قدرت بیشتری در اقتصاد و جامعه داشته باشند. معمولا وقتی افراد بخواهند به ثروت برسند، در ابتدا قدرت را جست و جو میکنند و سپس ثروت به واسطه آن حاصل میشود. ولی اگر فردی بعد از ثروت به دنبال قدرت باشد ممکن است استعداد آن را نداشته باشد و حتی در این معامله پول خود را از دست بدهد. سیاستمداران پیشنهاد میکنند اگر میخواهید به ثروت برسید به دنبال قدرت باشید.
وی ادامه میدهد: اخیرا بحثهای حقوق نجومی و املاک نجومی مطرح شده است اما موضوع قدرتهای نجومی بسیار مهمتر است. در کشور یک مشکل بزرگ این است که قدرتهای نجومی زیاد شده است. لذا در ابتدا قدرت باید شفافسازی شود. چیزی که در رسانههای مطرح شده حقوق نجومی است که واقعا رقم بالایی نیست و شرایط از اینها بدتر است. بعد آن زمینهای نجومی وجود است، آدمهای فاسد درآمدهای خود را به زمین تبدیل میکنند چرا که بسیار پایدار است ولی تعداد این افراد باز هم آنچنان بالا نیست.
این استاد حقوق ادامه میدهد: حقوقهای نجومی و املاک نجومی عده قلیلی از افراد را در زمینه فساد مشخص میکند ولی خیلی از مسئولین درگیر قدرتهای نجومی هستند. یعنی از یک کارمند ساده دارایی تا مسئولین عالی رتبه از قدرتها سوء استفاده میکنند و برای آنها شرح وظایف وجود ندارد. به همین دلیل است که میبینید یک نفر در یک شهر به رئیس دانشگاه دستور میدهد، به پلیس دستور میدهد به شهرداری دستور میدهد و هرکسی که عمل نکند به عنوان فردی که در مقابل یک نهاد مقدس ایستاده محکوم میشود.
خاجی مشخص شدن حیطه وظیفه هر نهاد را بسیار مهم میداند و میگوید: بعد از آن باید قدرتها به صورت مکتوب مشخص شود. به عنوان مثال قدرت من در دانشگاه کاملاً مشخص است، حال کسی که شهردار است شرح وظایف آن چیست؟ ائمه جمعه چقدر قدرت دارد؟ در کشور ما قدرت افراد اصلاً مشخص نیست. حتی رئیس جمهور که در قانون اساسی حیطه وظایفش ذکر شده، آنچنان قدرتش شفاف نیست. در کشورهای اروپایی قدرتهای افراد کاملاً مشخص است و بسیار به این موضوع اهمیت میدهند. اما شما ببینید در کشور ما بعضی از افراد چه قدرتهای زیادی دارند و آن باعث چه فسادهایی شده است.
وی پیشنهاد بانک اطلاعاتی برای مشخص شدن قدرتهای مسئولین میدهد و میگوید: به طور خلاصه ما به یک بانک اطلاعاتی برای حقوق افراد، به یک بانک اطلاعاتی برای حقوق کارمندان دولت و مهمتر از همه به یک بانک اطلاعاتی نیاز داریم که نشان دهد افراد چه مقدار قدرت دارند.
خاجی ادامه میدهد: بعد از اینکه اینها مشخص شد و مردم به اطلاعات دسترسی داشتند، متوجه خواهند شد که یک فرد از قدرت خود سوء استفاده کرده آنگاه اطلاعات را افشا میکند. در این شرایط است که قانون حمایت از افشاگرایان برای محافظت از فرد و دادن مصونیت به وی عملی خواهد شد. چون ما مقدمات را در کشور نداریم قانون حمایت از افشاگران موفق نخواهد بود. یکی از شعارهای انقلاب ما عدالت بود و اینها از مصادیق عدالت است که متاسفانه به هر دلیلی کنار گذاشته شده است.