مهدی محمدی درباره تأثیر افزاش شبه پول بر روی تورم اعتقاد دارد درصورتیکه در آینده دولت بخواهد نرخ بهره را کاهش دهد آنگاه این عامل بهطورقطع موجب افزایش تورم خواهد شد.
مهدی محمدی در گفتوگو با بازار نیوز درباره رابطه افزایش نقدینگی و تورم به سه نکته مهم اشاره میکند و میگوید: نکته اول این است که تأثیر نقدینگی بر روی تورم با تأخیر زمانی همراه است و آنهایی که در سیاستگذاری پولی هستند میدانند این موضوع یک تأخیری بین شش ماه تا یک سال دارد. پول بهصورت انباشتی کار میکند و مانند یک مخزنی است که اگر آب زیاد و بیشازاندازه به آن وارد کنید در یک مقطعی دیوارههای آن فرو میریزد.
این کارشناس بانکی ادامه میدهد: نکته دوم درباره تأثیر نقدینگی بر روی این تورم این است که انتظارات مردم در رابطه با چگونگی اثرگذاری نقدینگی بر قیمتها هم اثرگذار است؛ یعنی اینکه آیا این افزایش نقدینگی با خوشبینی مردم همراه است و یا در یک دوران بدبینی این اتفاق میافتد. اگر در دوران بدبینی باشد آنگاه مردم به دلیل اینکه نسبت به آینده و روندهای قیمتی نامطمئن هستند، نقدینگی موجود درون جامعه به سمت کالاهای مصرفی خواهند برد و همین عامل میتواند تورمزا باشد؛ اما اگر نسبت به آینده خوشبینی وجود داشته باشد که فکر میکنم در حال حاضر به دلیل شرایط بهبود اقتصادی و برجام نیز اینگونه است آنگاه اثر افزایش نقدینگی تخفیف پیدا میکند.
وی آخرین عامل را ترکیبات نقدینگی میداند و گفت: نکته سوم این است که ترکیبات نقدینگی هم در این اثرگذاری مهم است. اگر که افزایش نقدینگی همراه با آزادسازی در نظام بانکی باشد و پولها به سمت حسابهای بلندمدت برود، آنگاه اثرگذاری آن کاهش مییابد. در حال حاضر به بانکها این اجازه دادهشده است که درزمینهٔ نرخ بهره با مشتریان خود چانهزنی بکنند؛ بنابراین اگر وارد بانک شوید آنها با شما هر طور شده معامله میکنند تا شما پول خود را از بانک خارج نکنید. وقتی نرخهای بهره هم بالا برود آنگاه افزایش نقدینگی همراه با قرار دادن پولها در حسابهای بلندمدت است و این موضوع اثر نقدینگی را بر روی قیمتها کاهش میدهد.
محمدی در ادامه میگوید: لذا این عوامل محیطی بر روی قیمتها اثرگذار است ولی اینگونه نیست که افزایش آن، اثر یکبهیک بر روی قیمتها داشته باشد. این موارد یک مقدار اثر آن را کند میکند و در طول زمان و بهمرور تأثیرگذاریاش را نشان خواهد داد. بهطورکلی میتوان گفت این افزایش نقدینگی بهطورقطع موجب افزایش تورم خواهد شد ولی در میانمدت.
محمدی درباره شبه پول و افزایش نقدینگی به بازارنیوز گفت: فزایش ترکیبات نقدینگی بر روی شبه پول به دو عامل برمیگردد عامل اول این است که در سالهای اخیر نرخ بهره بالا بوده است و مردم تمایل داشتند که پولهای خود را درون بانک بگذارند و سپس هنگامیکه این نرخ کاهش یافت به دلیل دادن قدرت چانهزنی به بانکها و افزایش جذابیت حسابهای کوتاهمدت، مردم همچنان پولهای خود را درون بانک بگذارند. عامل دوم این است که بازارهای موازی از جمله بازار بورس که در چند ماه اخیر با روند کاهشی مواجه بوده است شرایط خوبی را نمیگذرانند. همچنین شرایط رکودی در بازار بیانگر این است که مردم تمایلی به شروع یک کسبوکار را ندارند و ترجیح میدهند از بانک بازده بدون ریسک دریافت کنند.
وی درباره اثر شبه پول بر تورم گفت: اگر در آینده نرخ بهره همچنان کاهش پیدا کند قطعاً این عامل بر روی تورم تأثیر بسیار زیادی خواهد داشت زیرا ترکیبات نقدینگی را کاهش داده و شبه پول کاهش مییابد؛ یعنی اینکه مردم سرمایههای خود را از درون بانک خارج میکنند و به سمت کالاهای مصرفی خواهند رفت.
اما به اعتقاد وی سیاستگذاران دیگر تمایلی به کاهش نرخ بهره نخواهند داشت و بیان میکند: فکر نمیکنم سیاستگذاران فعلاً به دنبال این باشند که نرخ بهره را کاهش دهند. در ماههای گذشته و هنگامیکه نرخ بهره را کاهش دادند از یکسو نقدینگی به این صورت افزایش نیافته بود و از سوی دیگر بازار ارز در شرایط باثباتی قرار داشت؛ اما با توجه به شرایط حال حاضر و اینکه بازار ارز با تلاطم مواجه شده و نقدینگی افزایش 30 درصدی داشته است فکر نمیکنم دولتمردان فعلاً به سراغ کاهش نرخ بهره بروند.
تسعیر داراییهای بانک مرکزی
محمدی درباره تسعیر داراییهای بانک مرکزی میگوید: تسعیر داراییهای بانک مرکزی قطعاً تورمزا است.
وی درباره رابطه آن با تلاطم اخیر نرخ بهره میگوید: وقتی دولت بهطور مؤثر ورود کرده و بر روی پایه پولی محل مصرف تعریف میکند این کاملاً مانند موجودی ذخیرهای است که شما آن را مصرف میکنید و بنابراین اثر انتظاری در بازار ایجاد میکند. مردم میفهمند از اینجا به بعد هر اتفاقی که در بازار ارز بیافتد بانک مرکزی توانایی دخالت را ندارد. اگر این سیاست چند ماه پیش نبود، نرخ ارز اینگونه در بازار بالا نمیرفت؛ زیرا بانک مرکزی حساب ذخیره انباشته داشت و در بازار تزریق میکرد و بازار را به ثبات میرساند. در حال حاضر این منابع از دسترس بانک مرکزی خارجشده و هر تلاطمی که به ارز وارد شود بانک مرکزی توانایی دخالت ندارد. کاملاً مانند یک فنری است که قبلاً وزنه سنگینی بر روی آن بوده و با مجوزی که داده شده وزنه سنگین از روی فنر برداشته و فنر باز شده است. ازاینجا به بعد دیگر فنر بیش از این نمیتواند بالا بیاید و باید جمع شود.