اصغر پورمتین کارشناس بانکی و پولی اعتقاد دارد این هنر دولت بود که توانست با اثرگذاری بر سرعت گردش پول بتواند اثر نقدینگی بر روی تورم را کنترل کند.
اصغر پورمتین کارشناس بانکی و اقتصادی در مصاحبه با خبرنگار بازار نیوز درباره سیاستهای پولی و بانکی دولت میگوید: سیاستهای پولی این دولت و بهطورکلی دولتهای بعد از انقلاب هیچگاه منطقی نبوده است. به دلیل اینکه هنوز هیچکس نگفته این کشور چه مقدار نقدینگی نیاز دارد. یعنی برای میزان نقدینگی مورد نیاز اقتصاد ایران که چیز پیچیدهای هم نیست هیچگاه کسی نسخه نپیچیده است. هرگاه دیدند نقدینگی کم است آمدند و پول به جامعه تزریق کردهاند. نگاه کنید نقدینگی این دولت نسبت به دولت قبل و دولت قبل به نسبت قبلیها چقدر تغییر کرده است. تنها هنر این دولت مهار تورم بوده که واقعاً شاهکار کرده است. در سیاست پولی اگرچه حجم نقدینگی افزایش چشمگیری داشته ولی به طور همزمان شاهد کاهش تورم نیز بودیم. شاهکار دولت نیز همین بوده است.
این کارشناس بانکی ادامه میدهد: در حال حاضر بانکها میگویند پول نداریم، مردم میگویند پول نداریم، پس این پولها کجا میرود؟ از پارسال تابهحال نقدینگی 27 درصد رشد داشته پس این پولها کجا رفته است؟ مشکل ما این است که نمیدانیم اقتصاد چه مقدار پول نیاز دارد و آنها کجا میرود. هیچ دولتی هم تابهحال نتوانسته این مشکل را حل کند. من به دولت بابت کاهش تورم نمره خیلی خوبی میدهم ولی بابت دیگر سیاستهای اقتصادیاش به نظرم نمیتوان نمرهای بالاتر از 14 به آنها داد.
این کارشناس بانکی اعتقاد دارد دولت با قدرت محدودی که داشته توانسته خوب کار کند و ادامه میدهد: با تمام این حرفها باید این را هم بپذیریم تمام اقتصاد در دست دولت نیست و اگر بخواهند هر برنامه اقتصادی انجام دهند به مشکل میخورند. الآن بنیاد و استان قدس رضوی در اختیار دولت نیست و اگر بخواهیم روحانی را بهدرستی نقد و بررسی کنیم باید ببینیم چه چیزهایی دارد و با این کارتهایی که مقابلش قرار گرفته چطور بازی میکند. با کارتهایی که دولت در اختیار داشت دولت نمره قبولی خوبی میگیرد.
پورمتین دوباره سیاستهای دولت در سود بانکی طی این چهار سال میگوید: سود بانکی مؤلفه بسیار خاصی است و عوامل بسیاری از جمله سود انتظاری بر روی آن تأثیرگذار است. در حال حاضر تورم 8 درصد است و ما اگر سود تسهیلات را 12 درصد کنیم آنگاه همه از بانکها تسهیلات میگیرند و چون انتظار تورمی مردم بیش از 12 است هیچکس پول بانک را نخواهد داد. پولی که بانکها با آن تسهیلات پرداخت میکنند باید بازگشت داشته باشد. الآن اگر با بهره 12 درصد به مردم تسهیلات پرداخت کنند آنگاه قطعاً تقاضا بینهایت خواهد شد. یعنی انتظار تورمی در کشور باید از بین برود و تا زمانی که این رقم با کاهش مواجه نشود هیچ تأثیری نخواهد داشت. در زمان آقای احمدینژاد نرخها را حسابنشده پایین آوردند و در حال حاضر 50 درصد از مطالبات معوقه بانکها به دلیل همان کاهش نرخهای سود بود. در آن دوره تورم 30 درصد ولی نرخ سود 18 درصد بود. هیچکس پولی در بانک نمیگذاشت و همه وارد بازار ساختمان شدند. بنابراین نرخ سود بانکی یک مؤلفه است و عوامل متفاوتی بر روی آن تأثیرگذار میباشد. مثال دیگر خودروسازها هستند. وقتی بانکها نرخ سود را پایین آوردهاند چرا خودروسازها با سود 20 درصد اقدام به پیشفروش محصولاتشان میکنند؟ من به دولت بابت سیاستهای بهرهای نمره خوبی میدهم.
این کارشناس اقتصاد پولی درباره افزایش نقدینگی در دولت روحانی میگوید: هنر دولت روحانی این بوده که بهطور همزمان با افزایش حجم پول سرعت گردش آن را پایین آورده است. نمونه آن همان چکپولهای در اختیار بانکها بود که جلوی آن گرفته شد. یک نفر اگر بتواند علیرغم حجم نقدینگی سرعت گردش پول را کاهش دهد در واقع هنر کرده است. منتها یک روز ممکن است سرباز کند و تورمزا باشد.
وی ادامه میدهد: در حال حاضر خیلیها اعتقاد دارند رکود بهتر از تورم است زیرا اگر تورم باشد آنگاه تقاضای آینده به حال تبدیل میشود ولی اگر رکود باشد آنگاه تقاضای حال به فردا منتقل خواهد شد. دولت هم به دنبال این بود که با کاهش سرعت گردش پول بتواند تورم را کنترل کند البته که اگر نقدینگی به یکطرف ازجمله ارز، طلا، مسکن سر باز کند آنگاه شرایط خوبی پیش نخواهد آمد.
پورمتین درباره بدهیهای دولت میگوید: روحانی ارثهایی از اقدامات دولتهای قبلی برده است. نمونه آن مسکن مهر است. دولت قبل به جای اینکه مشکل مسکن را حل کند گره کوری به آن زد و مسکن را به رکود فرو برد. الآن هم دولت با کارهایی از جمله تهاتر کردن بدهیها توانسته مقداری از مشکلات را حل کند ولی حداقل این است که افزایش بدهیها روند کاهشی داشته و چیزی به آن اضافه نشده است.