چگونه با آمار مردم را فریب دهیم؟
مقایسه درآمدهای ریالی دولت در سال های گوناگون منطقی نیست زیرا عمال تورم را در درون خود دارد و بنابراین معمولا این درآمدها بر حسب دلار بیان می‌شوند.
به گزارش خبرنگار بازار نیوز، برخی از خبرگزاری‌های معتبر داخلی با هر اهرمی سعی دارند در مقابل دولت قرار بگیرند و با انواع آمارهای غلط خواننده را منحرف کنند تا آن‌هایی که اطلاعات کمی از اقتصاد دارند نتیجه‌گیری کنند که این دولت باعث نابودی اقتصاد شده است.
درآمدهای نفتی کشور همواره مورد مجادله دولت‌های گوناگون بوده است زیرا بودجه‌های دولت در ایران بسیار وابسته به این درآمدها است. در دوره دولت نهم و دهم بحث‌های بسیاری حتی در مناظرات اقتصادی پیرامون درآمدهای نفتی صورت گرفت. معترضان عملکرد مالی دولت می‌گفتند که درآمد دولت طی سال‌های ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به اندازه تاریخ درآمدهای نفتی ایران از زمان اکتشاف نفت است و در مقابل کشور رشد و توسعه‌ای که انتظار می‌رفت در این دوران نداشته و صرفاً این درآمدها صرف هزینه‌های از جمله واردات کالاهای مصرفی و لوکس شده است. حجم افزایش خودروی لوکس طی دوره دولت نهم و دهم نیز مؤید این حرف است.
درآمدهای نفتی دولت محمود احمدی‌نژاد در سال‌ها 84 تا 91 به رقمی معادل 578 میلیارد دلار می‌رسد که از مجموع درآمدهای نفتی کشور طی سال‌های 1360 تا 1383 رقمی معادل 145 میلیارد دلار بیشتر است.
بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم کشور جدا از مسائل رکودی حاکم بر اقتصاد با مشکلات بسیاری از جمله کاهش قیمت نفت و تحریم‌های سنگین آمریکا مواجه بود. صادرات نفت ایران در دوره قبل از برجام به‌زحمت به 1 میلیون 500 هزار بشکه در روز می‌رسید. نمودار زیر صادرات نفت خام را طی دوره 1384 تا 1395 نشان می‌دهد. سال‌های 1384 تا 1392 مربوط به دولت نهم و دهم و از 1392 تا 1395 مربوط به دولت یازدهم است. برای به دست آوردن درآمد نفتی دولت طی این دوره‌ها یک‌راه ساده وجود دارد و آن‌هم این است که رقم وارد شده را بر دلار ضرب کرده و درآمد دلاری دولت را طی این سال‌های به دست آوریم.
این سه نمودار به‌خوبی نشان می‌دهد که درآمد نفتی دولت یازدهم حتی با دولت نهم و دهم قابل‌مقایسه هم نیست. درآمد نفتی دولت احمدی‌نژاد بین سال‌های 84 تا 88 تقریباً برابر 246.4 میلیارد دلار و بین سال‌های 88 تا 92 تقریباً برابر 254.6 میلیارد دلار بوده است درآمد نفتی دولت یازدهم هم به دلیل اینکه هنوز به پایان سال 95 نرسیدیم پیش‌بینی می‌شود برابر 191.3 میلیارد دلار باشد.
با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری سال 96 برخی خبرگزاری‌ها فقط یک هدف دارند و آن‌هم تخریب دولت است. برای رسیدن به این هدف هم یا آمارهایی ارائه می‌دهند که انجام تحلیل صرف بر روی آن تنها سبب نتیجه‌گیری غلط می‌شود با حتی مشاهده شده که این آمارها حتی وجود خارجی نیز ندارند و به کل غلط هستند. سایت خبری-تحلیلی بازار نیوز طی مدت حیات خود همواره به دنبال رساندن اطلاعات صحیح به دست مخاطب بود و همواره تلاش می‌کند تحلیل‌های بی‌طرفی به دست خواننده برساند. طی این مدت مانده تا انتخابات اگر هر تحلیلی از هر دو گروه مخالف و موافق دولت ارائه شد و منطقی بود می‌توانید در سایت مطالعه کنید و اگر این تحلیل‌ها منطقی نبود ما مطمئناً بر در مقابل آن مطلب خواهیم نوشت تا خواننده با آمارهای غلط به نتیجه‌گیری غلط هدایت نشود.
در گزارش یاد شده به بررسی درآمد نفتی ایران به ریال پرداخته و در آخر اشاره کرده که برخلاف تصور عمومی که درآمد نفتی در دولت نهم و دهم کمتر از درآمد نفتی دولت یازدهم است. در جدول زیر درآمد نفتی طی سال‌های گوناگون به ریال آمده است.
طبق این جدول درآمد نفتی طی سال‌های 84 تا 86 نزولی بوده و سپس برای سال 87 با افزایش مواجه شده است. رشد درآمد نفتی مربوط به سال 89 نیز به دلیل افزایش شدید قیمت نفت اوپک بود.
سپس در سال 92 به دلیل افزایش قیمت ارز اسمی از 1226 تومان به 2450 تومان درآمد ریالی نفت به 60 هزار و 940 میلیارد تومان می‌رسد. بنابراین درمجموع درآمد نفتی دولت نهم از سال 84 تا 87 به میزان 75 هزار و 738 میلیارد تومان می‌رسد که این درآمد در سال‌های 88 تا 91 به 158 هزار و 608 میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که درآمد ریالی نفت برای دولت یازدهم برابر 227 هزار و 825 میلیارد تومان است.
اما از این آمارها هیچ نتیجه‌گیری نمی‌توان کرد. تنها ارقامی است از درآمدهای نفتی دولت و به‌هیچ‌وجه نشان‌دهنده این نیست که دست دولت برای کمک به اقتصاد بازتر بوده است.
سؤالی که وجود دارد این است که برای مقایسه آمارهای سال‌های مختلف ما چه زمانی از شاخص اسمی و ریالی ارقام استفاده می‌کنیم؟ این ارقام یک متغیر را در درون خود پنهان کرده و آن‌هم تورم است. با یک مثال ساده بحث روشن‌تر خواهد شد. آیا درآمد شما نسبت به سال 84 بهتر شده است؟ آیا این افزایش درآمد بیانگر این است که وضع اقتصادی شما بهتر شده؟ قدرت خرید شما افزایش‌یافته؟ قطعاً این‌طور نیست. نمونه بارز دیگر هم شاخص رشد اقتصادی است. برای محاسبه رشد اقتصادی تولیدات یک سال را برحسب قیمت‌های سال پایه محاسبه کرده و سپس رشد آن را به نسبت سال قبل به دست می‌آورند. نکته مهم این است که اگر تولیدات را برحسب قیمت آن سال به دست آورند در این صورت در سال‌هایی که رکود هم داشتیم قطعاً شاهد افزایش تولید خواهیم بود زیرا تورم باعث این نتیجه‌گیری غلط می‌شود. به‌طورکلی برای مقایسه آمارهای اقتصادی سال‌های گوناگون دو راه پیش روی سیاست‌گذاران و اقتصاددان‌ها است. راه اول این است که عامل تورم را از آن خارج کنیم و راه دوم هم محاسبه شاخص‌ها بر حسب دلار است.
به‌طورکلی تحلیل زمانی این ارقام هیچ کاربردی ندارد و تنها می‌تواند برای بررسی دخل‌وخرج دولت در یک سال مشخص استفاده شود.
لینک کوتاه خبر: bzna.ir/0003zX
خبرهای مرتبط
نظرات کاربران
آخرین اخبار
