بازارنیوز در آخرین نظرسنجی خود از مردم خواسته به این سوال پاسخ دهند که آیا دسترسی به اطلاعات حقوقی مدیران دولتی سبب مبارزه با فساد و شفافیت میشود یا نه، 74 درصد پاسخدهندگان موافق این اقدام دولت بودند.
به گزارش خبرنگار بازارنیوز، ترامپ در آمریکا از طرف اصحاب رسانه بسیار تحت فشار است که چرا اظهارنامه مالیاتی خود را به صورت عمومی منتشر نمیکند. این اقدام حتی باعث شد ویکی لیکس بیان کند که اگر ترامپ اظهارنامه را منتشر نکند ما این کار را انجام خواهیم داد. اظهارنامه مالیاتی اوباما هر ساله در دسترس مردم قرار میگرفت و شما حتی میتوانید با یک جستوجوی ساده در گوگل به آن دسترسی داشته باشید. در اظهارنامه مالیاتی اشخاص در آمریکا که بهعنوان مالیات بر مجموع درآمدها شناخته میشود میتوان آمارهایی همچون دستمزد یکساله فرد، سود بانکی، سود فروش کالاهای سرمایهای و خیلی از چیزهای دیگر را مشاهده کرد. ایالتهای آمریکا بر اساس این تئوری که مردم حقوق کارمندان را میدهند، تمام اطلاعات حقوق و دستمزد اشخاصی که در سازمانهای دولتی کار میکنند را در اینترنت قرار میدهد. اما این موضوع فقط مربوط به کشور آمریکا نیست. دیگر در بیشتر کشورهای دنیا که دارای سطح شفافیت قابل قبولی هستند جاافتاده که باید حقوق مدیران دولتی در بهطور شفاف در اختیار عموم قرار دهند و درواقع این کمترین اقدامی است که میتوان برای مبارزه با فساد انجام داد.
حقوقهای نجومی در ایران و برنامه ششم توسعه
در کشور ایران بحث حقوقهای نجومی طی دو سال گذشته نقل محافل بوده است. دورهای که از هر گوشهای یک فیش حقوقی سبز میشد و میگفت که مدیر دستگاه مشخصی چقدر حقوق میگیرد. روحانی که در وعدههای انتخاباتی خود بارها حرف از شفافیت زده بود با مشکل بزرگی مواجه شد. در ابتدا چندین بار سخنگوی دولت از مردم عذرخواهی کرد و سپس افرادی که حقوق نجومی میگرفتند از سمت خود برکنار شدند یا استعفا دادند. اما این موضوع فقط مربوط به حقوق نمیشود. قطعاً اگر شفافیتهای درآمدی، تملک دارایی و فعالیتهای اقتصادی مدیران دولتی وجود داشته باشد آنگاه شاهد بسیاری از این فسادهای بزرگ کشور با عناوین مختلف حقوقهای نجومی، املاک نجومی و غیره نبودیم. واقعاً چه کسی بهتر از خود مردم میتواند بر روی کارهای دولت نظارت داشته باشد؟
مبحث حقوق نجومی در کشور سرآغازی برای حرکت به سمت شفافیت بیشتر مدیران دولتی بود. در برنامه ششم توسعه که به تصویب مجلس رسیده و جهت تائید در دست شورای نگهبان است، بندی دارد که در راستای شفافیت حقوق مدیران دولتی است. در ماده 35 برنامه ششم توسعه آمده است: دولت مکلف است ظرف یک سال نسبت به راهاندازی سامانه ثبت حقوق و مزایا اقدام نموده و امکان تجمیع کلیه پرداختها به مقامات، روسا، مدیران کلیه دستگاههای اجرایی را فراهم نماید، بهنحویکه امکان دسترسی برای نهادهای نظارتی و عموم مردم فراهم شود.
مخالفان و موافقان ماده 35 برنامه توسعه
اما این ماده و کلمه "عموم مردم" باعث جنجالهای زیادی بین نمایندگان مجلس شد و دودستگی بسیاری به وجود دارد. موافقان آن اعلام میکردند که این حرکت برای شفافیت و مبارزه با فساد اقتصادی لازم است. مخالفان هم دو اشکال بر روی این ماده میگرفتند. عدهای میگفتند که حقوق مدیران یک موضوع کاملاً خصوصی است! و نباید در اختیار مردم قرار بگیرد. عدهای دیگر بیان میکردند که جامعه ایران هنوز فرهنگ لازم برای شفافیت حقوق مدیران را ندارد. ولی داداشی نماینده مجلس و عضو کمیسیون اصل نود در مصاحبهای با بازارنیوز گفته بود: "در بسیاری از موارد باید فرهنگسازی کنیم و بعد آن کار را انجام دهیم. شاید در تهران جاافتاده باشد اما در شهرهای کوچک اصلاً اینطور نیست. حتی خیلی از نمایندگان از اینکه به فکر شهرهای کوچک را نبودهاند، پشیمان شدند." وی اعتقاد دارد که مشکل فساد به دست خود مسئولین کشور باید حل شود و نباید در اختیار مردم قرار بگیرد. دراینباره به خبرنگار بازارنیوز گفته بود: "ما باید سازمانهای نظارتی را تقویت بکنیم. همانند سازمان بازرسی، دیوان محاسبات، قوه قضاییه، مجلس، سازمان حسابرسی. همه اینها باید دسترسی داشته باشند. این موضوع میتواند جلوی حقوق نجومی را بگیرد. اینکه مثلاً عموم مردم بفهمند رئیس ادارهای ۲ میلیون یا ۳ میلیون گرفته است میتواند بازخورد منفی برای خانواده آن مدیر در شهرهای کوچک داشته باشد."
بههرحال این موضوع عدم فرهنگ و فرهنگسازی قبل از اقدام هر کاری دستاویزی شده برای بسیاری از مدیران دولتی و مسئولین تا بتوانند که کل حرکت را زیر سؤال ببرند. این نماینده مجلس اعتقاد دارد که در دسترس قرار گرفتن حقوق مدیران سبب خواهد شد خانواده این افراد در شهرهای کوچک اذیت شوند.
نتایج نظرسنجی
آیا مردم فرهنگ شفافیت اقتصادی را ندارند؟ آیا اصلاً دسترسی مردم به حقوق مدیران سبب شفافیت و کاهش فساد خواهد شد؟ این سؤالاتی از که در ذهن همه ما وجود دارد و برای همین از مردم خواستیم که به آن پاسخ دهند.
بازار نیوز در نظرسنجی اینترنتی خود از مردم خواسته است به این سؤال پاسخ دهند: دسترسی مردم به تمام اطلاعات اقتصادی اعم از حقوق، وامها، مالیات و ... چه تأثیری در شفافیت و کاهش فساد دارد؟
74 درصد از پاسخدهندگان اعتقاد داشتند که این امر باعث شفافیت و کاهش فساد خواهد شد. 15 درصد از مردم فکر میکنند تأثیر آنچنانی بر فساد ندارد و باید کارهای دیگری در مبارزه با فساد انجام شود و تنها 11 درصد فکر میکردند در دسترس قرار دادن حقوقهای مدیران باعث بر هم خوردن آرامش جامعه میشود.
مجموع دو گزینه اول این نظرسنجی که برابر 89 درصد است یک پیام روشن را به مدیران و سیاستمداران دولتی میدهد و آنهم این است که نهتنها این موضوع باید انجام شود بلکه باید در کنار آن اقدامات دیگری نیز صورت بگیرد.
پایگاه خبری بازارنیوز، همواره به دنبال این بوده تا سعی کند آگاهی عمومی را درباره مبارزه با فساد افزایش دهد و در این زمینه نیز با انجام مصاحبهها و تحلیلهای گوناگون کارهای بسیاری انجام داده است. مطالعه تطبیقی خبرنگار بازارنیوز درزمینهٔ مبارزه با فساد در کره جنوبی یکی از این اقدمت است که میتوانید آن را مطالعه کنید.