به گزارش خبرنگار بازار نیوز و به نقل از مجمع جهانی اقتصاد، در ژوئن 2016، مردم بریتانیا به برنامهای رأی دادند که بر اساس نظر تعدادی بسیاری از سیاستمداران فکر نشده بود. برای مدتی نا اطمینانیهایی وجود داشت. بعدازآن، هرکسی نظریهای درباره مسیری که ممکن است بریتانیا به آن وارد شود میداد. تقریباً بعد از حدود یک سال وضعیت مقداری واضحتر شده است.
تأثیرات مالی برکزیت
بعد از دوران بهبود 8 سالهای که بر روی قیمت سهام ساخته شده بود، فقرا و سالمندان متوجه خواهند شد که درآمدها و پساندازشان آب میرود. در حال حاضر پوند در مقابل دلار آمریکا از 1.50 به 1.25 کاهش پیدا کرده است. برای جزیرهای که نیمی از محصولات و غذاهای خود را وارد میکند این به معنای بالاتر رفتن تورم است. خردهفروشان در حال حاضر در تنگنا هستند و انتظار دارند که حجم مواد غذایی و سبزیجات در قفسههایشان کاهش یابد.
نا اطمینانی برکزیت همچنین میتواند سبب ترس در سرمایهگذاری و خروج مشاغل از بریتانیا شود. درواقع برخی مشاغل در حال پیدا کردن مکانی در خارج از بریتانیا هستند. یعنی اینکه ثروت و داراییهای نامتناهی بریتانیا به مشکل برخورده است. با کاهش سرمایهگذاری و تقاضا از سوی سرمایهگذاران نرخ بهره در کمترین مقدار خودش است و بازار لندن در استراحت مطلق به سر میبرد.
دولت در حال حاضر کار بسیار کمی در این زمینه میتواند انجام دهد. سیاست کمک به خرید که مردم را صاحبخانه میکند سبب افزایش 5 درصدی کسری بودجه شده است. در آخرین برنامه بودجه بریتانیا برکزیت نادیده گرفته شده و شوراهای محلی به همین دلیل احساس تنگنا میکنند و امیدوارند که مالیات افزایش یابد.
مجمع جهانی اقتصاد مینویسد: اما همه اینها به چه معنی است؟ بر اساس محاسبات ما و بر اساس هزینههای مستقیم ازجمله از دست رفتن شغل در بخش مالی و به همراه تورم که سبب کاهش درآمد و پسانداز میشود، برکزیت هزینه 140 میلیارد پوندی (7.4 تولید ناخالص داخلی) خواهد داشت.
فراتر از اقتصاد
اما برای کشوری که بر اساس شکاف اقتصادی و اجتماعی تقسیمبندی شده ترک کردن اتحادیه اروپا تنها درباره اقتصاد نیست بلکه درباره پیدا کردن وحدت است. دو قطبی کردن اعتقادات مردم بر روی اتحادیه اروپا و مهاجرت و تمرکز بر مسائل داخلی بهطورقطع یک نوع پیروزی سیاسی شناخته میشود.
اما برکزیت باعث تعمیر ماشین رشد آمریکایی-بریتانیایی که بر اساس افزایش قیمت دارایی در طی چند دهه گذشته، عدم توجه به نابرابری و عدم دسترسی فراگیر بر آموزشوپرورش است نخواهد شد.
سرمایهداران بریتانیا و شهروندان تحصیلکرده در دانشگاههای خصوصی 7 درصد جمعیت را تشکیل میدهند اما همچنان دو-سوم از قضات و نیمی از خبرنگاران و اعضای پارلمان را در اختیار دارند. درعینحال، گروه عملیاتی فقر در بریتانیا تخمین زده که 3.9 میلیون کودک در این کشور در فقر زندگی میکند. بریتانیا در میان کشورهای توسعهیافته بعد از آمریکا جایگاه دوم را در نابرابری دارد.
برکزیت این شرایط را تغییر نخواهد داد و باعث متحدشدن بیشتر بریتانیا نمیشود: انگلیس به اندازه کافی قبل از جدایی از اتحادیه اروپا بیمار بوده است. با اقتصادی که بر روی خدمات، دارایی و بسیار وابسته به سرمایهگذاری شکل گرفته است، تصور همزمان خروج از اتحادیه اروپا و افزایش شرکای تجاری درواقع غیرقابلدسترس است.
قرارداد یا عدم قرارداد
واقعیت رخ دادن یک برکزیت سخت خواهد بود: قدرت چانهزنی بریتانیا بسیار پایین است. اتحادیه اروپا میخواهد توافق بدی با بریتانیا انجام دهد تا بهعنوان یک مثال برای کشورهایی که میخواهند در آیندهآینده از اتحادیه اروپا شناخته شود باشد.
طنز اینجا است که طرفداران برکزیت فکر میکردند با رأی دادن به خروج اتحادیه اروپا از هم متلاشی میشود اما رأیدهندگان در فرانسه و هلند مقابل پوپولیسم قرار گرفته و سیاستمداران در بروکسل و برلین با سرمایهگذاریهای بیشتر در حال ورود به دوران پسا اتحادیه اروپا شدهاند.
استراتژی نامشخص
ترزا می رهبر خودمحور بریتانیا در تمام دوران مذاکرات، توضیحات کمی درباره استراتژی آنها داده است و ما حتی نمیدانیم در پشت این پنهانکاری آیا اصلاً برنامهای وجود دارد یا نه، اما از یکچیز مطمئن هستیم: نخستوزیر بریتانیا موقعیت مذاکره بر تانیا را تضعیف کرده است.
در ابتدا وی تهدید کرده که خود را از اتحادیه اروپا کنار خواهد کشید و بهشتی با مدل تعرفه گذاری سنگاپور را به وجود خواهد آورد. دوم، وی قولهای غیرقابلدسترس داده است. ادامه دسترسی به یک بازار مشخص و کنترل سرسختانه بر روی مهاجرت هر دو بر عهده اتحادیه اروپا است: دست یافتن به هر دو برای ترزا می بسیار غیرقابلباور است. سوم، نخستوزیر بههیچوجه درباره هزینههای واقعی برکزیت صادق نبوده است. ترزا می بارها گفته که بدون هیچ نوع توافق و قراردادی بریتانیا میتواند خارج شده و به حیاتش ادامه دهد. خروج بدون درد و تأثیر بر روی تجارت تنها با یک آرایش انتقالی به دست خواهد آمد. برای رسیدن به آن، اتحادیه اروپا تنها باید 60 میلیارد پوندی که بابت هزینههای عضویت در سالهای گذشته بدهکار است و بهعلاوه هزینهای برای دسترسی به یک بازار مشخص را پرداخت نماید.
طرفداران برکزیت به دنبال یک کشور مستقلتر بودند اما بهزودی خواهند فهمید که قولهای سیاستمدارانشان توخالی بوده و هیچکس غیر از خودشان را نمیتوانند سرزنش کنند.
نظریه بازی برکزیت: یک قرارداد بد بهتر از عدم قرارداد است
مجمع جهانی اقتصاد ادامه میدهد، در 29 مارس ترزا می مقاله 50 بندی خروج را ارائه داد و بر اساس بررسی ما 5 نقطه اصلی مذاکره عبارتاند از:
1- هزینههای جدایی: مقداری که بریتانیا بابت خروج از اتحادیه اروپا باید بپردازد
2- توافق تجارت آزاد (FTA) با اتحادیه اروپا
3- سیاست مهاجرت
4- شرایط انتقال
بر اساس دیدگاه نظریه بازیها، مذاکرات بریتانیا بر خروج به سمت برکزیت بد خواهد رفت و سرانجام باید آن را قبول کنند.
از یکسو، اتحادیه اروپا میخواهد توافق بد را به بریتانیا پیشنهاد دهد و از این طریق مانع خروج کشورهای دیگر شود.
از سوی دیگر بریتانیا ازلحاظ اقتصادی به اتحادیه اروپا بسیار وابسته است: 44 درصد صادراتش به کشورهای عضو میرود و 48 درصد سرمایهگذاری مستقیم خارجی بریتانیا نیز از همان کشورها میآید. همچنین از بین رفتن حقوق پاسپورت سبب میشود بخش خدمات که 79 درصد تولید ناخالص داخلی بریتانیا را تشکیل میدهد بسیار ضربه بخورد. بنابراین ما فکر میکنیم بریتانیا مذاکرات را در ابتدا سرسختانه شروع کند اما بهمرور برای دوری از فروپاشی اقتصادی مصالحه انجام دهد.
همانطور که شکل زیر مشاهده میکنید تعادل زمانی رخ خواهد داد که اتحادیه اروپا قرارداد بد را پیشنهاد دهد و بریتانیا نیز آن را قبول خواهد کرد
مذاکره خروج
اولین موضوع در مذاکره جدایی هزینههای عضویت است که بریتانیا طی سالهای گذشته بدهکار میباشد. اما نکته کلیدی اینجاست که بریتانیا شرایط انتقال را ایمنسازی نماید و از هر نوع تأثیر شدید بر روی تجارت خود را دور کند. اما برای دسترسی به یک بازار مشخص بریتانیا باید نسبت به مهاجرت مصالحه انجام دهد و هزینههای بالقوه را بپردازد. برای دستیابی به این موارد هم بریتانیا باید موضع نرمتر بگیرد اما باوجود شکاف در حزب محافظهکار گرفتن این موضع بسیار سخت است.
هزینههای جدایی
جین کلاد جانکر رئیس کمیسیون اروپا و مذاکرهکننده اصلی اتحادیه اروپا گفته که هزینههای بریتانیا برای خروج در حدود 60 میلیارد دلار است و قبل از هرگونه مذاکره درباره توافق تجارت آزاد باید بر روی آن بحث شود. دیوید دیویس مسئول مذاکره بریتانیا با اتحادیه اروپا پرداخت هرگونه هزینه را رد کرده است اما سرانجام فکر میکنیم که بریتانیا و اتحادیه اروپا بر روی هزینهها با یکدیگر به توافق برسند ولی پرداخت آن بعد از اتمام معاهده تجاری انجام خواهد شد. این اتفاق به مذاکرهکنندگان بریتانیایی اجازه میدهد که بدون هیچ نوع فشاری بر روی ترزا می مسیر خود را ادامه دهند.
توافق تجارت آزاد
آنطور که از نامه ترزا می به دونالد تاسک رئیس اتحادیه اروپا مشخص است وی به دنبال توافق تجاری جاهطلبانه با اتحادیه اروپا است. اما واقعیت این است که مذاکره بر روی جزئیات ممکن است که زمان نااطمینانی را افزایش دهد و تا قبل از 2019 به هیچ نوع توافقی نرسند.
مهاجرت
کمپین برکزیت بر روی مهاجرت خالص تمرکز کرده و به رأیدهندگان قول داده بود با خروج از اتحادیه اروپا تعداد مهاجران کاهش خواهد یافت. می در حال حاضر باید بر روی قولی که به مردم داده بماند و این موضوع را در سخنرانی ماه ژانویه خود نیز بیان کرده بود. نتیجه نهایی بهطورقطع کاهش خالص مهاجرت از کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواهد بود.
آیا امکان دارد بریتانیا از برکزیت برگردد؟
احتمال برگشتن از برکزیت بسیار پایین است و سبب ایجاد شکاف در حزب محافظهکار و دولت خواهد شد. اما استراتژی ملی بر دوری کردن از قرارداد بد یا عدم قرارداد با اتحادیه اروپا است و سبب خواهد شد مذاکرات را با هدف توافق بر شرایط انتقالی و دوری از اثرات شدید بر روی تجارت دوستانه کند.