گواهی سپرده کالایی، اوراق بهاداری است که نشان میدهد فرد بر میزان مشخصی از یک کالای معین مالکیت دارد. این کالاها در انبارهای مورد تایید بورس کالا نگهداری میشوند. این کالا ابتدا در انبار مورد تایید بورس کالا ذخیره میشود و انبار، قبضی را مبنی بر وجود کالای مورد نظر صادر میکند. سپس براساس این قبض، گواهی سپرده کالایی منتشر میشود و مالکیت فرد خریدار را نشان میدهد.
این گواهیها مانند سهام در بورس معامله میشوند و به عنوان یکی از ابزارهای مالی بورس کالا توجه فعالان بازار سرمایه را به خود جلب کردهاند. برای ثبت درخواست خرید گواهی سپرده کالایی، افراد ابتدا نیاز است کد بورسی دریافت کنند. افراد متقاضی میتوانند پس از دریافت کد بورسی و مبتنی بر نیاز خود، از طریق سامانههای معاملات آنلاین کارگزاریها نسبت به خرید خود اقدام کنند.
انواع سپرده کالایی مختلف در بورس وجود دارد که افراد میتوانند متناسب با نیاز خود از آن استفاده کنند. به عنوان مثال افراد میتوانند نسبت به خرید سیمان یا محصولات کشاورزی به عنوان یکی از رایجترین کالاهای مورد معامله در بورس کالا بپردازند. در ادامه با دو نمونه از گواهیهای سپرده کالایی بیشتر آشنا میشویم.
با عرضه سیمان در بورس کالا، افراد اکنون میتوانند نسبت به گذشته این کالا را آسانتر تهیه کرده و سیمان مورد نیاز خود را بدون واسطه و با شفافیت قیمتی از بورس کالا خریداری کنند.
برای خرید سیمان از بورس، داشتن کد بورس کالا الزامی نیست. افراد متقاضی میتوانند با همان کد بورسی خود که سهام را معامله میکنند، گواهی سپرده سیمان را نیز خریداری کنند. نکته مهم این است که کسانی که نسبت به خرید گواهی سپرده سیمان اقدام میکنند، نیاز است که کالای خود را در بازه زمانی مشخصی از انبار مربوطه تحویل بگیرند.
پس از خرید گواهی سپرده کالایی سیمان، خریداران دو هفته فرصت دارند که کالای خریداری شده را از انبار تحویل گیرند. اگر مهلت تحویل به اتمام برسد و خریدار کالا را تحویل نگرفته باشد، به ازای هر روز نگهداری کالا در انبار بورس کالا، هزینه انبارداری مشخصی در نظر گرفته میشود که پرداخت آن بر عهده خریدار خواهد بود. پیش از مراجعه به انبار بورس کالا بهتر است افراد با کارگزار خود، فرایند تحویل را هماهنگ کنند.
معاملات کلیه نمادهای گواهی سپرده سیمان با محدودیت دامنه نوسان همراه است. در صورتی که در بورس کالا، عرضه سیمان منجر به رقابت برای خرید و معامله نشده باشد، قیمت پایه در آن بازار ملاک خواهد بود. نمادهای گواهی سپرده کالایی سیمان از طریق سایت مدیریت فناوری بورس تهران قابل جستجو و مشاهده است.
پسته، کالای دیگری است که متقاضیان میتوانند آن را از بورس کالا تهیه کنند. معاملات گواهی سپرده کالایی پسته از سال 1396 در بورس کالا آغاز شد. تفاوتی که خرید گواهی سپرده پسته نسبت به گواهی سپرده سیمان دارد این است که همانطور که در بالا نیز بیان شد، دریافت فیزیکی سیمان توسط خریداران آن الزامی است، در حالی که خرید پسته از بورس کالا با معاملات ثانویه همراه است و به این معنی است که خریدار پس از خرید گواهی سپرده پسته میتواند قبل از تاریخ سررسید ، آن را در بورس به فروش برساند.
بنابراین خریداران گواهی سپرده کالایی پسته میتوانند در صورت نیاز کالا را با هماهنگی با کارگزار خود، تا قبل از تاریخ سررسید از انبار بورس کالا به صورت فیزیکی تحویل بگیرند یا در صورت عدم نیاز به دریافت فیزیکی کالا، میتوانند گواهی سپرده خریداری شده را در بورس معامله نمایند.
نمادهای گواهی سپرده کالایی پسته از طریق سایت مدیریت فناوری بورس تهران قابل جستجو و مشاهده است. در انتهای نمادهای پسته یک عدد چهار رقمی است که نشان دهنده تاریخ سررسید گواهی سپرده کالایی مربوطه است. همچنین افراد میتوانند پسته خود را در صورت داشتن استانداردهای لازم به انبارهای بورس کالا تحویل داده و در ازای آن گواهی سپرده کالایی پسته دریافت کنند.
جهت دسترسی به اطلاعات بیشتر در رابطه با گواهیهای سپرده کالایی و آگاهی از تغییرات احتمالی آن، متقاضیان میتوانند به وب سایت بورس کالا مراجعه نمایند. همچنین علاقمندان میتوانند درخصوص آموزش بورس و بازار سرمایه از منابع موجود در این زمینه استفاده کرده و با فرصتهای سرمایهگذاری بهتر آشنا شوند.