مناطق ویژه اقتصادی راه اندازی چین از اوایل دهه 1980 راه اندازی شد زمانی که اصلاحات بازار محور در مناطق ویژه اقتصادی مانند شنژن(Shenzhen) مطرح شدند. با ایجاد شهرهای ساحلی باز مانند ژانگژو(Zhangzhou) در اواسط دهه 1980 برنامه های توسعه مناطق ویژه اقتصادی ادامه یافته و تا از طریق موقعیت جغرافیایی مناطق و اقتصاد باز رشد اقتصادی را تحریک کند.

دولت های مرکزی و استانی، به منظور سرمایه گذاری در استعداد، فن آوری و سرمایه جهانی، مناطق توسعه «های تک» را در اواخر دهه 1980 برای راه اندازی کردند. در دهه 1990، دولت چین در جهت تقویت رشد اقتصادی چین و تغییر روند، مناطق جدید مانند پارک همکاری چین-سنگاپور ایجاد و مناطق ویژه اقتصادی موجود را برای استفاده از فرصت های جدید به روز رسانی کرد. از آغاز قرن 21، تعداد بالایی از مناطق بخشی برای تحریک و توسعه منطقه ای ایجاد شده بود.

دولت چین برای اداره مناطق ویژه اقتصادی، مدل های مدیریتی مختلفی را دنبال می کند که عبارتند از مدیریت اداری توسط نهادهای دولتی، کمیته اداری توسط کمیته های دولتی منصوب شده و مدیریت مشترک توسط شرکای مناطق ویژه اقتصادی و نهادهای دولتی.

مناطق ویژه اقتصادی به طور قابل توجهی به توسعه چین کمک کرده است. این مناطق شرایط اصلاح بازار را فراهم و به عنوان یک کاتالیزور برای تخصیص کارآمد منابع داخلی و بین المللی عمل کرده است. مناطق ویژه اقتصادی با جذب سرمایه بین المللی، فن آوری، تخصص فنی و مدیریتی اقتصاد باز را رشد داده که منجر به تحریک توسعه صنعتی و ادغام بیشتر چین در اقتصاد جهانی شده است.

در سال های اخیر، مناطق ویژه اقتصادی 22درصد در تولید ناخالص داخلی چین، 45 درصد در سرمایه گذاری مستقیم خارجی و 60 درصد در صادرات سهم داشته اند. برآورد می شود، مناطق ویژه اقتصادی بیش از 30 میلیون شغل ایجاد کرده، 30درصد درآمد کشاورزان را افزایش داده و به صنعتی شدن، نوسازی کشاورزی و شهرنشینی شتاب بخشیده است.

مناطق ویژه اقتصادی نیاز به انطباق با شرایط در حال تغییر و نوآوری دارد. آنها با چالش هایی مواجهند که مستلزم آن است که یک چشم انداز بلندمدت داشته باشند، صنایع جدید جذب کرده و توسعه دهند، کمتر تقلید کنند، اصلاحات را بیشتر کرده و کارآفرینی محلی را تشویق کنند.

با توجه به نقاط قوت و مزیت های نسبی مناطق ویژه اقتصادی، موقعیت عملکردی دقیق به آنها اجازه خواهد داد سهم خود را در اقتصاد چین حداکثر کنند. در کل، مناطق ویژه اقتصادی می توانند به طور آزمایشی نوآوری سازمانی را اجرا کنند، در حالی که مناطق آزاد تجاری می توانند با مدل های مالی برای جذب سرمایه گذاری فعالیت کنند. مناطق توسعه بندر و میان شهری مشترک می توانند در اشتراک گذاری منابع و توسعه منطقه نفوذ کنند. خوشه صنعت می تواند از مزیت موقعیت جغرافیایی و منابع استفاده کند.

تجربه نشان می دهد برنامه ریزی استراتژیک موثر برای تعدادی از مناطق موردنیاز است. سیاست ها باید شفاف، هدفمند، سازگار، عملی و فراگیر باشد. ارتقا صنعتی و توسعه بازار به برنامه ریزی متمرکز بر بازار بستگی دارد و برنامه ریزی نیز نیازمند شناسایی سرمایه گذاری و الزامات برای زیرساخت ها و خدمات حمایتی است.

تجربه چینی درباره مناطق ویژه اقتصادی نشان داده عواملی در موفقیت و عملکرد موثر این مناطق نقش دارند. مناطق ویژه اقتصادی نیاز دارند که به اقتصادی باز و سرمایه گذاری روی نوآوری متصل باشند. در حل مسائل مناطق ویژه، رویکرد از پایین به بالا باید با حمایت دولتی بالا به پایین ترکیب شود. مناطق ویژه اقتصادی می تواند توسعه صنعتی را از طریق تشویق رهبران بازار، حمایت از تحقیق و توسعه و ایجاد برند ارتقا دهد. همچنین می تواند با یکپارچه سازی یادگیری، نوآوری و تولید ایده های محلی بپروراند.

تا سال 2014، حدود 31ناحیه تضمین شده، 114 پارک ملی توسعه «های تک»، 164 پارک ملی فن آوری کشاورزی، 85 پارک ملی صنعتی سازگار با محیط زیست، 55 منطقه ملی زیست محیطی و 283 ناحیه ملی کشاورزی مدرن در چین وجود دارد.